بررسی و پیش بینی تقاضای برق در ایران

در این مقاله، ابتدا به روند تغییرات مصرف برق در بخشهای عمده مصرف برق (شامل خانگی، تجاری و عمومی، صنعتی و کشاورزی) طی سالهای ۱۳۴۶-۱۳۷۲ اشاره ای کرده ایم. سپس با بررسی روند تغییرات میزان مصرف کل برق طی سالهای ۱۳۴۶-۱۳۷۲، ارتباط آن با قیمت واقعی برق و محصول ناخالص داخلی را تحلیل نموده ایم. روند تغییرات محصول ناخالص داخلی و میزان تقاضای برق، نشاندهنده ارتباط مستقیم بین این دو متغیر می باشد. از سوی دیگر، روند تغییرات قیمت واقعی برق و مقدار تقاضای برق نشان می دهد که تقریبا ارتباط معکوسی بین قیمت برق و مقدار مصرف آن به ازای هر مشترک وجود دارد، به طوری که، با کاهش قیمت واقعی برق، تقاضا برای آن به ازای هر مشترک افزایش یافته است. بنابراین، هم ارتباط قیمت و تقاضا و هم ارتباط درآمد و تقاضا، موید نظریه تقاضا در مورد کالای نرمال برق در ایران می باشد.در ادامه این مقاله، توابع تقاضای ایسنا و پویا برق در ایران طی سالهای ۱۳۴۶-۱۳۷۲ به روش حداقل مربعات معمولی (OLS)برآورد شده و بدین وسیله کششهای قیمتی و کششهای درآمدی تقاضا در کوتاه مدت و بلندمدت محاسبه شده است. ارقام محاسبه شده، نشاندهنده کم کشش بودن تقاضای مشترکین نسبت به تغییرات قیمت برق در کوتاه مدت و بلندمدت است که یکی از علتهای آن را می توان پایین بودن قیمت واقعی برق دانست. همچنین کششهای درآمدی تقاضا در کوتاه مدت و در بلندمدت کم می باشد. در مجموع، اثر درآمد بر افزایش تقاضا، هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت، بیش از اثر قیمت بوده است.در پایان، با استفاده از بهترین تابع برازش شده و با ارائه سه سناریو، تقاضای برق برای سال ۱۴۰۰ هجری شمسی پیش بینی شده است.