اثرات کود آبیاری با استفاده از سامانه-های آبیاری بارانی و جویچه ای بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین

کود آبیاری(Fertigation) کاربرد کودها، یا دیگر مواد محلول در آب از طریق سامانه های آبیاری می باشد. کود آبیاری را می توان برای انواع نباتات زراعی و باغی و همچنین انواع سامانه های آبیاری از جمله تحت فشار و سطحی به کار برد. سطح اراضی آبی استان گلستان در حدود ۲۰۰ هزار هکتار می باشد که در اغلب آن ها سامانه کود آبیاری استفاده نمی گردد. به همین خاطر در این مطالعه کارآیی این سامانه ها برروی محصول ذرت شیرین در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفته است. در این تحقیق که به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تیمار ۲۰۰ (N۲۰۰) و ۳۰۰ کیلو گرم نیتروژن خالص (N۳۰۰) در هکتار با سه تکرار انجام شد میزان کود های در نظر گرفته شده از طریق تقسیط و در دو نوبت کود آبیاری و در دو سامانه جویچه ای و بارانی به گیاه داده شد. نوع محصول ذرت شیرین واریته سینگل کراس ۷۰۴ بوده که به فواصل ۷۵ در ۲۰ سانتی متر در تیرماه هر سال و بعد از برداشت گندم در ایستگاه کشاورزی گرگان کشت گردید. در طی سال اول ۷ بار و سال دوم ۸ نوبت آبیاری در هر دو تیمارکود آبیاری جویچه ای و بارانی صورت گرفت که دو نوبت از آبیاری ها توام با کود بوده است. میزان آب آبیاری در سال اول به ترتیب برای آبیاری جویچه ای و بارانی برابر ۵۲۷ و ۳۱۳ میلی متر و در سال دوم برای آبیاری جویچه ای و بارانی برابر ۴۷۴ و ۲۹۹ میلی متر بوده است. میانگین عملکرد دانه قابل کنسرو در سال اول و در تیمار N۲۰۰ برابر ۳۳۷۵ و ۳/۴۰۷۲ کیلو گرم در هکتار و در سال دوم برابر۳/۲۶۳۷ و ۳/۴۱۶۵ کیلو گرم در هکتار به ترتیب برای تیمار های جویچه ای و بارانی ودر تیمارN۳۰۰ در سال اول برابر ۳/۳۱۲۴ و ۳/۲۹۳۰ کیلو گرم در هکتار و در سال دوم برابر ۲۶۴۷ و ۳/۳۲۷۸کیلو گرم در هکتار به ترتیب برای تیمار های جویچه ای و بارانی بوده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد روش آبیاری در سطح ۱ درصد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین تاثیر معنی دار داشته و حداکثر مقادیر مربوط به عملکرد دانه قابل کنسرو به میزان ۳/۴۱۶۵ کیلو گرم در هکتار از تیمار N۲۰۰ در سال ۱۳۸۷، عملکرد بلال به میزان ۶/۸۷۹۵ کیلو گرم در هکتار از تیمار N۲۰۰ در سال ۱۳۸۶، تولید بیوماس به میزان ۶/۳۳۱۸۴ کیلو گرم در هکتار از تیمار N۲۰۰ در سال ۱۳۸۶ و ماده خشک به میزان ۳/۷۵۹۸ کیلو گرم در هکتار از تیمار N۲۰۰ در سال ۱۳۸۶ در تیمارهای آبیاری بارانی بدست آمده است که نشان دهنده موثر بودن کود آبیاری از طریق سامانه بارانی و از طریق ونتوری بوده است. مقادیر مختلف کود نیتروژن در سطح ۵ درصد بر عملکرد دانه و عملکرد ماده خشک تاثیر معنی داری داشته و حداکثر عملکرد دانه و تولید ماده خشک در تیمارهای کودی N۲۰۰ مشاهده گردید. مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد بلال و عملکرد ماده مرطوب تاثیر معنی داری نداشت. نتایج دو سال اجرای پژوهش حاکی از موثر بودن کارآیی مصرف کود در تیمار های کود آبیاری بارانی بوده است.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: آبیاری تحت فشار ، آبیاری سطحی ، نیتروژن ، گلستان ، ارزیابی