راهنمای برنامه ریزی و طراحی شهری بهینه سازی مصرف انرژی در مقیاس محله

رده بندی دیویی: 307/12160955
شابک: 978-600-113-188-2
رده بندی کنگره: 1397 9م9الف/166 HT
شماره کتابشناسی ملی: 5163452
شناسه ملی سند علمی: R-1224490
تاریخ درج در سایت: 13 خرداد 1400
سال انتشار: 1397
تعداد صفحه: 254
زبان: فارسی
دسته بندی علمی: معماری و شهرسازی
مشاهده: 1,976

فایل این کتاب در 254 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این کتاب:

چکیده کتاب:

پروژه «شهرهای جدید، توسعه بافت شهری بر اساس بهره وری انرژی در منطقه تهران- کرج» یکی از پروژه های تحقیقاتی و کاربردی مشترک میان دولت ایران و آلمان است که راستای طرح بین المللی «کلانشهرهای آینده در حال تعادل» تعریف شده است. یکی از دستاوردهای پروژه مذکور، تدوین ضوابط و راهکارهای عمومی طراحی با هدف بهینه سازی مصرف انرژی در مقیاس محله است. کتاب حاضر با هدف استخراج اصول و معیارهای تدوین شده در پروژه مذکور که در چارچوب مصرف بهینه انرژی و سایر منابع طبیعی در مقیاس محله ارائه شده اند، تدوین و تالیف شده است. با توجه به اهمیت موضوع توسعه پایدار و مصرف بهینه منابع در کشور، راهکارهای پیشنهادی می تواند دستورکار و الگویی برای توسعه شهری قرار گیرد. به این منظور، نتایج مطالعه مذکور در سه فصل ارائه می شود : فصل اول به ارائه نتایج به دست آمده از پروژه پایلوت انجام شده در شهر جدید هشتگرد اختصاص دارد. در فصل دوم، محورها و اصول کلی راهنما به صورت مفصل معرفی خواهد شد و فصل سوم نیز به جمع بندی و تدوین اصول نهایی اختصاص خواهد داشت. مباحث مقدماتی مربوط به چالش های شهرسازی ایران و ضرورت تدوین راهنما و همچنین مقایسه تطبیقی جایگاه مبحث انرژی در سیستم برنامه ریزی شهری آلمان و ایران که پیش زمینه تدوین راهنما هستند، به صورت پیوست راهنما، ارائه شده اند. 

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: کلیات و مبانی نظری بر اساس پروژه پایلوت

۱-۱ مقدمه

۲-۱ پروژه پایلوت شهر جدید هشتگرد

۱-۲-۱ فرآیند تطبیق و تکمیل طرح تفصیلی ایران با بهره گیری از رویکردهای متداول در آلمان

۲-۲-۱ بکارگیری ایده های نوآورانه پژوهش در سیستم برنامه ریزی ایران

۳-۲-۱ فرآیند یکپارچه سازی خط مشی احداث بناهای کم ارتفاع/ تراکم بالا در طرح های تفصیلی

۴-۲-۱ یکپارچه سازی فرآیند ارزیابی آثار زیست محیطی در طرح تفصیلی

۳-۱ کاربرد رویکردهای طراحی شهری بر مبنای استفاده بهینه از منابع و سازگاری با اقلیم در طرح

پایلوت شهر جدید هشتگرد

۱-۳-۱ برنامه ریزی شهری برای یک محله در منطقه کلانشهری تهران بر مبنای استفاده بهینه از منابع

و سازگاری با اقلیم

الف-تحلیل وضع موجود

ب-هدف و روش شناسی

ج-روش شناسی

د- اهداف و معیارها

ه-ارزش گزاری و سنجش منافع گروه های مختلف و-آثار و نتایج

۲-۳-۱ اقدامات و راه حل های طراحی به منظور بهینه سازی مصرف انرژ ی از طری ق ایجاد بافت متراکم و متنوع در محله منتخب (شهر جوان)

الف-اهداف و دستاوردهای فرآیند برنامه ریزی یکپارچه

ب-حمل و نقل

ج- ارزیابی زیست-محیطی، طراحی منظر و بازیافت آب

د-افزایش آگاهی

و- مزایا

۳-۳-۱ جمع بندی و نتیجه گیری

فصل دوم: محورهای کلی راهنم

۱-۲ مقدمه

۲-۲ چشم انداز و اصول توسعه شهری بر مبنای استفاده بهینه از منابع و سازگاری با

شرایط اقلیمی

۱-۲-۲ طراحی و برنامه ریزی یکپارچه

۲-۲-۲ سازگاری طراحی و برنامه ریزی شهری با شرایط محیطی، فرهنگی و شیوه زندگ ی محل ی-

بومی

۳-۲ ابعاد اصلی طراحی شهری با هدف بهینه سازی مصرف منابع و سازگاری با اقلیم

۱-۳-۲ فرم شهری

۲-۳-۲ منابع شهری

۳-۳-۲ تکنولوژی شهری

۴-۳-۲ حکمروایی شهری

۴-۲ فرآیند برنامه ریزی برای طراحی محله بر مبنای استفاده بهینه از منابع و سازگار ی با شرایط اقلیمی در منطقه «منا»

۱-۴-۲ مشارکت کنندگان و گروه های ذینفع در برنامه ریزی و طراحی یکپارچه

۲-۴-۲ برنامه ریزی یکپارچه، فرآیندها و رویکردها

۳-۴-۲ سناریو و بازنگری

اهداف و دستاوردها ...... ۶۱ -« منا » ۴-۴-۲ مصرف بهینه منابع و سازگاری با شرایط اقلیمی در منطقه

۵-۲ راه حل های طراحی یکپارچه برای دستیابی به فرم شهری بهینه از نظر مصرف منابع در منطقه «منا»

۱-۵-۲ فعالان مرتبط با فرم شهری

۲-۵-۲ رویکرد استراتژیک به فرم شهری

۳-۵-۲ ویژگی های فرم شهری در منطقه «منا»

الف- طراحی فرم شهری سازگار با شرایط اجتماعی- فرهنگی

ب- طراحی فرم شهری متناسب با سایت (موقعیت محلی

۴-۵-۲ روش شناسی- کار مبتنی بر تدوین سناریو

۵-۵-۲ فرم شهری مبتنی بر بهینه سازی مصرف انرژی و سازگاری با شرایط اقلیمی

الف- حداقل اتلاف دما- سطوح بسته، تراکم بالا برای دستیابی به فرم شهری فشرده

ب- حداکثر بهره برداری غیر فعال از انرژی- جهت گیری ساختمان و فاصله میان بناها

ج- حداقل مصرف زمین- افزایش تراکم نواحی ساخته شده

د- بهینه سازی جابجایی- تامین و یکپارچگی سیستم های نوآورانه جابجایی

ه- بهینه ساز ی زیرساخت ها - تام ین سیستم ها ی متناسب با امکانات و یکپارچگ ی آنها با فرم شهری

و-بهینه سازی هم افزایی ها از طریق تفکیک زمین و کاربری آن- نیاز به موازنه و یافتن هم افزایی در

فرآیند طراحی فضایی فرم شهری نیازهای متنوع و گاه متضادی را تحت پوشش قرار می دهد

۶-۲ راه حل های طراحی معماری (یکپارچه) برای ساختمان سازی با مصرف بهینه منابع در منطقه «منا»

۱-۶-۲ عوامل مداخله گر در فرآیند طراحی معماری

۲-۶-۲ رویکرد استراتژیک در طراحی معماری

۳-۶-۲ ویژگی های طراحی ساختمان در منطقه «منا»

الف- زمینه اجتماعی- فرهنگی، لزوم طراحی فرم مسکن متناسب با شرایط فرهنگی

ب- زمینه جغرافیایی- طراحی مسکن متناسب با اقلیم محل ی و توپوگرا فی با توجه به شر ایط سایت

۴-۶-۲ روش شناسی- گونه شناسی و سناریوها

۵-۶-۲ بهره وری انرژی و سازگاری با شرایط اقلیمی در ساختمان

الف- اقدامات طراحی و استراتژی های لازم برای بهره وری انرژی و سازگاری با شرایط اقلیم ی در ساختمان

ب- اقدامات طراحی و راهبرد های لازم در فرآیند برنامه ریزی

ج- اقدامات طراحی و راهبرد های لازم برای ارتقای بهره وری از طریق کاربرد فن آوری پیشرفته

۷-۲ توسعه و ایجاد سیستم های انرژی کم کربن (با حداقل انتشار کربن)، به عنوان به عنوان اقدام

اصلی برای ایجاد سیستم پایدار تامین انرژی

۱-۷-۲ سیستم فتوولتای

۲-۷-۲ سیستم حرارتی خورشیدی

۳-۷-۲ نیروگاه های بادی

۴-۷-۲ نیروگاه های ترکیبی گرمایی- الکتریکی

۵-۷-۲ نتیجه

۸-۲ مدیریت منابع آب و زیرساخت های نیمه متمرکز برای ایجاد چرخه آب شهری پایدار و کارآ

۱-۸-۲ اصول پایه در برنامه ریزی زیرساخت های منابع آب و فاضلاب

۲-۸-۲ تکنولوژی مدیریت منابع آب با هدف مصرف بهینه

الف- مصرف آب

ب- تصفیه فاضلاب

ج- آب باران

۹-۲ برنامه ریزی نوآورانه سیستم حمل و نقل شهر ی به عنوان زمینه ساز واحدها ی همسا یگی سرزنده، با حداقل انتشار گازهای گلخانه ای و مصرف حداقل انرژی

۱-۹-۲ حمل و نقل شهری در مقیاس واحد همسایگی

۲-۹-۲ برنامه ریزی حمل و نقل واحد همسایگی بر مبنای کاهش انتشار کربن

الف-برنامه ریزی کاربری زمین با هدف بهینه سازی تقاضای سفر (کاربری مختلط)

ب-اولویت دادن به وسایل نقلیه غیر سریع

ج-ساختار معابر و خیابان ها با هدف دسترسی بهینه درون محله

د- تقویت حمل و نقل عمومی

ه- حمایت از وسایل نقلیه با مصرف بهینه انرژی (وسایل نقلیه الکتریکی، وسایل کم مصرف)

و-ایمنی ترافیک

ز- دسترسی بدون مانع

ح-حفاظت در برابر آلودگی صوتی

ط- یکپارچگی سیاست های نرم افزاری و سخت افزاری

۱۰-۲ برنامه ریزی برای فضای سبز و باز شهری به منظور ارتقای پایداری و زیست پذیری شهری

۱-۱۰-۲ خدمات اکوسیستم شهری

الف- خدمات تامین

ب- خدمات تنظیمی

ج-خدمات فرهنگی

د- خدمات پشتیبانی

ه- ایجاد عدالت زیست محیطی از طریق تامین فضاهای سبز و باز شهری

۲-۱۰-۲ الزامی نمودن حفاظت از محیط زیست و طبیعت به عنوان راهکار ی بر ای دستیابی به شهرهای پایدار

الف- پیش شرط های اثربخشی قانون محیط زیست

ب-توجه به مسائل زیست محیطی در مقررات ساختمان فدرال آلمان

ج- امکانات کاشت و داشت فضاهای سبز و باز در طرح قانونی الزام آور کاربری اراضی

۱۱-۲ کاربرد ارزیابی زیست محیطی برای بیان مسائل زیست محیطی و کاهش آثار تغیی ر اقل یم در توسعه شهری

۱-۱۱-۲ فرآیند ارزیابی زیست محیطی در برنامه ریزی شهری

۲-۱۱-۲ تحلیل و تهیه گزارش ارزیابی زیست محیطی

۳-۱۱-۲ ارزیابی زیست محیطی به عنوان ابزاری برای کاهش و جبران آثار نامطلوب محیطی

۴-۱۱-۲ موارد الزام آور قانونی به عنوان پیش شرطهای تحقق طرح

۵-۱۱-۲ برنامه ریزی و توسعه اقدامات و ابزارهای جبرانی

۶-۱۱-۲ پایش (مونیتورینگ)

۱۲-۲ مشارکت شهروندان در برنامه ریزی

۱-۱۲-۲ دخالت ساکنان واحدهای همسایگی و محلات

۲-۱۲-۲ سطوح مشارکت عمومی

۳-۱۲-۲ عوامل موثر در فرآیند مشارکتی

۱۳-۲ رویکردهای ارزیابی و پایش پایداری محلات

۱-۱۳-۲ اهداف، مقاصد و سنجه های پایش و ارزیابی

۲-۱۳-۲ سامانه های ارزیابی محلات

۳-۱۳-۲ آنچه باید در یک واحد همسایگی ارزیابی و پایش شود

الف- در نظر گرفتن کارآیی در مصرف منابع و سازگاری با شرایط اقلیمی در فرآیند ارزیابی

ب- انتخاب شاخص های مناسب

ج- توازن در طراحی شاخص ها

د- افراد دخیل در انتخاب شاخص ها

ه- شرایط خاص شاخص های شهری

۴-۱۲-۲ نحوه ادغام پایش و ارزیابی در فرآیند برنامه ریزی

۵-۱۲-۲ چالش های مربوط به دسترسی به داده ها

فصل سوم: جمع بندی و تدوین برنامه کلی

۱-۳ مقدمه

۲-۳ چارچوب پیشنهادی برای تدوین راهنمای طراحی شهری با هدف بهینه سازی

مصرف انرژی

۳-۳ برنامه پژوهشی-آموزشی پیشنهادی به منظور ترویج دانش در حوزه شهرسازی و انرژی

پیوست اول: بررسی چالش های شهرسازی ایران و نیاز به تدوین راهنما

۱-۱ مقدمه

الف-راهنمای طراحی شهری

ب-رابطه شکل شهر و مصرف انرژی

ح

ج-راهنمای طراحی و کاهش مصرف انرژی

۲-۱ ضرورت تدوین راهنمای بهینه سازی مصرف انرژی در حوزه طراحی شهری

۱-۲-۱ افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی در ایران

۲-۲-۱ منابع و الگوی مصرف انرژی در بخشهای مسکن و حمل و نقل

۳-۲-۱ مروری بر قوانین و مقررات مربوط به موضوع انرژی و محیط زیست در ایران

الف-سطح اول: قوانین کشوری (ملی)

ب-سطح دوم: قوانین ملی بخشی

ج-سطح سوم: قوانین مربوط به شهرسازی و معماری

پیوست دوم: بررسی تطبیقی جایگاه مبحث انرژی در سیستم برنامه ریزی شهری ایران و آلمان

۱-۲ مقدمه

۱-۱-۲ روش انجام مطالعه تطبیقی

۲-۲ مقایسه تطبیقی سازمان ها و قوانین مرتبط با مبحث انرژی در ایران و آلمان

۱-۲-۲ راهبردهای عمومی مصرف انرژی در ایران و آلمان

۲-۲-۲ سازمانهای تاثیر گذار بر مبحث انرژی

۳-۲-۲ جایگاه انرژی در نظام برنامه ریزی شهری

الف) جمهوری فدرال آلمان

ب) جمهوری اسلامی ایران

۴-۲-۲ نتیجه گیری

فهرست منابع

نمایش کامل متن