ارزیابی راهبردهای مقابله با بیابان زایی با کاربرد رویکردهای تصمیم گیری چندگانه و تحلیل عاملی

     بیابان­زایی از مهم­ترین مسائل بیوم­های خشک و نیمه خشک در جهان است. رشد سریع جمعیت سبب تشدید اثرات منفی این پدیده شده است، به منظور کنترل و کاهش بیابان­زایی ارائه راهبردهای مهم با توجه به کلیه معیارهای موثر، امری ضروری است. این پژوهش با هدف ارائه راهبردهای بهینه به صورت نظامند در قالب یک مدل تصمیم­گیری چند متغییره ارائه شده است. به این منظور در ابتدا در چارچوب روش تصمیم­گیری چند شاخصه و با استفاده از مدل دلفی، ماتریس تصمیم­گیری به دست آمد، سپس اولویت راهبردها از روش تحلیل عاملی مورد ارزیابی قرار گرفت. بر مبنای نتایج حاصل شده، از میان ۴۰ راهبرد و ۱۶ معیار بررسی شده راهبردهای توسعه و احیاء پوشش گیاهی (۲۳A) با ضریب اولویت ۶۱۲۲/.، تغییرالگوی آبیاری و اجرای روش­های کم آب خواه (۳۳A) با ضریب اولویت ۵۱۰۲/۰ و جلوگیری از تبدیل و تغییر نامناسب کاربری اراضی (۱۸A) با ضریب اولویت ۴۳۹۱/۰، به ترتیب به عنوان مهم­ترین راهبردهای مهم مقابله با بیابان­زایی در منطقه تشخیص داده شدند.بنابراین پیشنهاد شد که در طرح­های کنترل و کاهش اثرات بیابان­زایی و احیاء اراضی تخریب یافته، نتایج و رتبه­بندی به دست آمده، مورد توجه قرار گیرد.  

کلیدواژه ها:

بیابان زدایی ، تصمیم گیری چند شاخصه ، تحلیل داده های چند متغییره ، مدل تحلیل عاملی ، مقایسه زوجی