بررسی سامانه مدیریت بلایای طبیعی و مخاطرات زمین در شبکه راه آهن ایران

شبکه حمل و نقل راه آهن جهت پوشش تمام نقاط کشور، از مناطق با شرایط جغرافیایی و آب و هوایی متفاوت عبور می نماید و به همین دلیل، بسته به کوهستانی و دشت بودن منطقه، داشتن آب و هوای گرم و خشک، معتدل، سرد و مرطوب، درمعرض بلایای طبیعی و مخاطراتی از قبیل زمین لرزه، لغزش زمین ، ناپایداری دامنه ها، مخاطرات جوی و هیدرولوژیکی و بیابان زایی قرار دارد. به همین دلیل لازمست در طراحی، ساخت و نگهداری این شبکه ها در آن مناطق، مخاطرات فوق به طور کامل شناسایی راهکارهای اساسی در جهت کاهش آسیب های ناشی از وقوع آنها پیش بینی گردد. وسایل نقلیه ریلی سریع سیر به دلیل داشتن سرعت های بالا، لازم است با استفاده از سیستم های پایش، تحت کنترل درآیند تا از وقوع سانحه ریلی پس از وقوع حادثه پیشگیری شود. از طرفی ساختار روسازی خط آهن طوری است که در برابر نیروهای جانبی آسیب پذیری بالایی داشته و آسیب های آن ناپایداری سازه خط نبوده بلکه به صورت ظاهر شده تغییراتی در پارامترهای هندسی خط از جمله عرض خط، ناهمواریهای طولی و عرضی خط و … می باشد که عملا ایمنی سیر و حرکت قطارها را مختل می سازد. به همین دلیل قبل از افزایش سرعت قطارها لازمست سامانه مدیریت مخاطرات زمین و بلایای طبیعی در راه آهن ایجاد شود تا به صورت خودکار و On line سرعت قطارهای عبوری در منطقه مورد نظر کنترل شده و یا تحت شرایط خاصی متوقف شود. بعضی از مخاطرات ازجمله شرایط جوی ایجاب می نماید که محدودیت سرعت برای قطارها اعمال شود و بعضی از مخاطرات از جمله لغزش زمین، ناپایداری دامنه کوهها در کنار خط آهن یا زمین لرزه ایجاب می نماید که قطار بدون دخالت نیروی انسانی به طور خودکار متوقف شود. در این مقاله سعی شده است در طراحی خطوط سریع، سامانه مدیریت مخاطرات زمین و بلایای طبیعی راه آهن تشریح شده و راهکارهای اساسی در خصوص پیاده سازی آن بیان شده است.

کلیدواژه ها:

سامانه مدیریت ، مخاطرات طبیعی ، شبکه راه آهن ، زلزله ، مناطق ماسه گیر