بررسی مولفه های سواد سلامت شهروندان شهر مشهد مبتنی بر رویکرد سلامت محور

توانمندی در به­دست­آوردن، تحلیل و فهم اطلاعات بهداشتی که فرد نیاز دارد تا در مورد مسائل سلامتی خود مشارکت نماید و تصمیم های درستی بگیرد، "سواد سلامت" تعریف می­شود. هدف از نوشتار حاضر، ارزیابی وضعیت سواد سلامت و مولفه­های آن در شهر مشهد است. مبانی نظری سلامت­محور کاکرهام، متاثر از فرصت­ها و انتخاب در زندگی، جهت برخورداری از سواد سلامت استفاده شده­است. از رویکرد کمی­محور، راهبرد پیمایش از نوع توصیفی، در بین شهروندان بالای ۱۸ سال مناطق شهری مشهد استفاده شده­است. بر اساس فرمول کوکران، ۸۰۰ نفر مبتنی بر روش نمونه­گیری متناسب با حجم هر منطقه، انتخاب شده و با تکیه بر پرسشنامه استانداردشده سواد ایرانیان اطلاعات جمع­آوری شده­است. میزان آلفای کرونباخ پرسشنامه برابر با ۹۲۱/۰ در حد قوی به­دست آمده­است. نتایج نشان داد که از نظر جنسیت، تقریبا پاسخگویان با هم برابر بوده­اند. میانگین سنی پاسخگویان برابر با ۳۱/۳۷ سال بوده­است. وضعیت میانگین مولفه­های سواد سلامت عملکردی، ارتباطی­ تعاملی، پایه و انتقادی، به ترتیب حائز اهمیت بوده­است. نتایج مقایسه میانگین گروه­های تحصیلی، سنی و مناطق شهری با متغیر و مولفه­های مورد مطالعه در حد متوسط روبه بالا بوده­است. نتایج آزمون فریدمن بیانگر این است که مولفه­های سواد عملکردی، پایه، ارتباطی­ تعاملی و انتقادی با بیشترین میانگین و با مقدار مجذور کای برابر با ۰۵۹/۱۲۰ در سطح خطای کوچک­تر از ۰۵/۰ به­دست آمده­است که به لحاظ آماری با اطمینان ۹۵/۰ میانگین مولفه­ها، تفاوت معناداری در سبک زندگی سلامت­محور پاسخگویان وجود دارد. در نهایت سواد سلامت به­عنوان مولفه شناختی و متاثر از انتخاب­ها و  موقعیت ها در زندگی به افزایش کیفیت زندگی، ارتقای سبک زندگی سالم، کاهش خطرات سلامتی و مهارت­های خودمراقبتی منتهی می­گردد.

کلیدواژه ها:

سبک سلامت محور ، سواد سلامت ، شهروندان ، مشهد