زروان باوری در کیش مانوی
محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های ادیانی، دوره: 8، شماره: 15
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 559
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ADYAN-8-15_009
تاریخ نمایه سازی: 4 مرداد 1400
چکیده مقاله:
پیدایش و گسترش شتابان کیش نوظهور مانوی در سده سوم میلادی با استفاده از ابزارهای متعدد و متنوع تبلیغ دینی که حاصل نبوغ پدیدآورنده اش بود، نه تنها قلمرو شاهنشاهی ساسانی بلکه بخش هایی از سرزمین های امپراتوری روم در شرق و در مجاورت مرزهای ایران شهر و قسمت هایی از آسیای میانه، چین و شبه جزیره عرب را نیز در بر گرفت. یکی از شیوه های اثرگذار تبلیغی مانی و جانشینانش بهره گرفتن از باورهای شایع و رایج توده مردم و یکسان انگاری با آنها بود. باورهای آیین زروانی در قالب آموزه های دینی زردشتی، در اغلب نواحی فلات ایران، با اقبال در بین مردم مواجه شده بود. مانی با فراست از این ظرفیت برای باورپذیرکردن آموزه های کیش خود استفاده کرد. مبانی زروان باوری را می توان مشخصا در اصل دوبنی یا ثنویت و نیز اعتقاد به سه دور زمانی در کیش مانوی جست وجو کرد. همین طور پاره ای از پایه های اخلاقی محل توجه مانویان از باورهای زروانی متاثر بوده است. از سوی دیگر، نفوذ باورهای زروانی در کیش مانوی به شکلی حتی به تقسیمات سازمان دینی آن نیز راه یافته بود، اگرچه تعابیری در برخی متون متاخر مانوی هست که به نظر می رسد پیروان این کیش بعدها از اعتقادات زروانی اسلاف خود، نظیر باور به هم ریشه بودن اصل خیر و شر (اهورمزدا و اهریمن)، توبه کرده اند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
وحید اسدی
دانشجوی دکتری تاریخ ایران قبل از اسلام، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
روزبه زرین کوب
استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران، تهران، ایران
میرزا محمد حسنی
استادیار گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :