پربسامدی کارکردهای زبانی ارتباطی زبان علم در حوزه زمین شناسی

زبان علم، ابزاری برای انتقال دانش، تجربه­ها، مفاهیم و انگارههای علمی در قالب نوواژهسازی، اصطلاحسازی و نحوه نگارش علمی است. از آنجا که مختصات و نحوه تبلور این زبان در عالم متنی با زبان عمومی متفاوت است، شناخت ویژگیها و کارکردهای زبانی و ارتباطی زبان علم و به­ویژه مطالعه پربسامدی هریک از این کارکردها اهمیت دارد. هدف از این نوشتار بررسی مختصات و پربسامدی کارکردهای زبانی ارتباطی در زبان علم زمینشناسی با تکیه بر تحلیلهای زبانشناسی متنی است. بدینمنظور، پیکرهای متشکل از ۳۶ مقاله زمینشناسی چاپ­شده در مجله­های علمی پژوهشی، بر اساس معیارهای مرتبط با الف) سازماندهی متنی و ب) معیارهای مرتبط با خصلت­های زبانی، مورد تحلیل کیفی و کمی قرار گرفت. یافتهها حاکی از آن است که زبان علم زمینشناسی به­واسطه توسعه معنایی پله به پله که با تکرار، پوشینهگذاری و طبقهبندی واژگانی همراه است و نیز بالفعلسازی افعال ارتباطی کنشی، تواتر اسمیسازی و گزارههای مجهول، در قالب زبانی مقتصد و عینی با مخاطب در تعامل است. همچنین، آمارگیری کمی در ۱۳۸۰۵ گزاره حاوی کارکردهای زبانی ارتباطی نشان میدهد که بیشترین تواتر مربوط به انسجام متنی (واژگانی نحوی) و سپس اقتصاد زبانی (اسمیسازی، گزارههای خلاصه­شده) بوده و کم­ترین تواتر متعلق به افعال و عبارات قیدی کمکی است.    

کلیدواژه ها:

Keywords: language of science ، textual organization ، linguistic features ، repetition ، nominalization ، passive statements ، واژه­های کلیدی: زبان علم ، سازمان­دهی متنی ، مختصات زبانی ، تکرارپذیری ، اسمی سازی ، گزاره های مجهول.