مطالعه جایگاه تکتونیکی، شواهد دگرسانی و پتانسیل های معدنی در گدازه های آلکالن جوان منطقه ی ناسفنده، ( شمال شرق نهبندان، شرق ایران)، با نگاهی بر انکلاوهای آن

در شمال­شرق نهبندان و در بخش شمالی ایالت ساختاری سیستان، واحدهای پراکنده­ای ازگدازه­های آلکالن پلیو-کواترنری وجود دارد که تنوع سنگ­شناسی آنها بر اساس مطالعات صورت گرفته شامل الیوین بازالت، بازالت، آندزیت بازالت و تراکی­آندزیت با بافت غالب پورفیری با خمیره­ میکرولیتی، جریانی و حفره­ای می­باشد. فنوکریست­های غالب آنها را آمفیبول، کلینوپیروکسن و الیوین تشکیل می­دهند. با توجه به بررسی­های پتروگرافی انجام شده در منطقه­ مورد مطالعه، انکلاوهای متادیوریتی، آمفیبولیتی و پیروکسنیتی تشخیص داده شد. دگرسانی پروپیلیتیک در این سنگ­ها متداول است. گدازه­های مذکور بر روی پار­گی سرشاخه­ خاوری گسل نه قرار گرفته­اند. شواهدی از قبیل بافت حفره­ای، دگرسانی پروپیلیتیک و قرارگیری بر روی گسل نه، حاکی از احتمال بالای وجود پتانسیل­های معدنی از نوع اپی ترمال است. شواهد صحرایی و اطلاعات به­دست آمده از تصاویر ماهواره­ای نشان می­دهد که فعالیت ولکانیکی ناسفنده از نوع شکافی بوده و با توجه به جوان بودن آن شرایط ایجاد یک چرخه­ گرمابی را دارد. این سنگ­ها ماهیت آلکالن داشته و بر اساس ویژگی­های عناصر کمیاب معرف ولکانیسم درون صفحه­ای می­باشند و از یک منشاء گوشته­ای غنی­شده با درجات ذوب­بخشی کم در میدان پایداری گارنت (احتمالا در استنوسفر) شکل گرفته­اند که در اثر کشش­های محلی به سطح زمین راه یافته ­اند.

کلیدواژه ها:

آلکالن ، اپی ترمال ، انکلاو ، درون صفحه ای ، نهبندان