کارکردهای روانشناختی مشاوره توانبخشی در بهبود عملکرد افراد با نیازهای ویژه و مبتلایان به بیماری های مزمن و صعب العلاج

مشاوره توانبخشی به عنوان یک شاخه نسبتا نوپای علم توانبخشی در ایران، حرفه ای یاورانه محسوب می شودکه متخصصان آن با بهره گیری از مهارت های روانشناختی و اجتماعی به افراد توانخواه کمک می کنند تا پس از مواجهه با یک آ سیب یا بیماری بتوانند پیامدهای منفی آن را به حداقل ر سانده و عملکرد روانی،جسمی،اجتماعی و حرفه ای خود را مطابق شرایط جدید بهبود بخشند.در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی کارکردهای روانشناختی مشاوره توانبخشی در بهبود عملکرد افراد با نیازهای ویژه و مبتلایان به بیماری های مزمن و صعب العلاج انجام شد.روش انجام پژوهش مروری و با مرور و بررسی متون کتاب های تخصصی انتشار یافته در حوزه مشاوره و نیز جستجو در سایت های مرجع دانش( سیویلیکا)،جهاد دانشگاهی و پایگاه تخصصی نشریات کشور(مگیران) با جستجوی کلید واژه های مشاوره توانبخشی،کارکردهای روانشناختی،نیازهای ویژه و بیماری مزمن و صعب العلاج انجام گرفت.یافته های پژوهشگران نشان می دهد پس از وقوع یک بیماری صعب العلاج یا یک واقعه آسیب زا افراد توانخواه در صورت بهره مندی از خدمات توانبخشی حرفه ای و دریافت آموزش ویژه می توانند به استقلال نسبی در فعالیت های روزمره جهت نیل به اهداف شخصی خود دست یابند.نتایج به دست آمده نشان می دهد پس از وقوع آسیب های مزمن و معلولیت ها توجه خانواده و اطرافیان فرد توانخواه عموما معطوف به بعد جسمی آسیب بوده و از آسیب های روانی و وضعیت سلامت روان فرد غافل می شوند.در این میان نکته حائز اهمیت این است که به دلیل طولانی مدت بودن و یا دائمی بودن بیماری های خاص و صعب العلاج متاسفانه علاوه بر بعد جسمانی بعد روانی فرد نیز آسیب دیده و تهدید روزمره حیات فرد توسط بیماری به گسترش و فزونی آسیب های روانی منجر می گردد.بنابراین شناسایی بهنگام ناتوانی ها و بیماری ها به خصوص در کودکان و انجام مداخلات روانشناختی کارآمدو موثر از سوی مشاوران توانبخشی می تواند نتایج مطلوبی در پیشگیری از عود بیماری،افزایش امید به زندگی،تقویت و افزایش رفتارهای مثبت و سازگارانه، بهبود روابط بین فردی، افزایش اعتماد به نفس و رضایتمندی از خود و در نهایت ارتقای سطح زندگی و بهبود عملکرد در همه زمینه های فردی و اجتماعی داشته باشد.بدیهی است این امر مهم نیازمند یاری همگانی مردم و نهادهای مرتبط بوده و افزایش مراکز تخصصی مشاوره توانبخشی و نظارت مستمر بر این مراکز،پوشش حداکثری هزینه ها توسط شرکت های بیمه،ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی به شاغلان این حرفه توسط مراکز آموزش عالی و تولید محتوا و اطلاع رسانی توسط مراکز درمانی تخصصی با حمایت و همکاری رسانه های ارتباط جمعی تاثیر بسزایی در توسعه و گسترش مشاوره توانبخشی دارد.

کلیدواژه ها:

بهبود عملکرد ، روانشناختی ، مشاوره توانبخشی ، نیازهای ویژه.