تحلیل آماری و اقلیمی طوفان های گردوغبار در ایران

زمینه و هدف: با توجه به افزایش این پدیده در سال های اخیر، پژوهش حاضر به تحلیل آماری و اقلیمی طوفان­های گردوغبار در ایران در سال ۲۰۱۵ پرداخته است. روش بررسی: دراین تحقیق از آمارساعتی کدهای هواشناسی استفاده شده­است. برای رسم گلباد از نرم افزار WRPLOT VIEW استفاده شده است. به منظور تحلیل سینوپتیکی طوفان مزبور، اطلاعات داده­های جو میانه و بالا از قبیل داده­های فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتو پاسکال، از پایگاه داده­ی NCEP/NCAR دریافت و الگوهای گردشی آن به­دست آمده است. جهت مشخص نمودن مسیر طوفان­های گردوغبار از مدل رهگیری بسته های هوا HYSPLIT استفاده شده­است. یافته­ها: زابل دارای بیش­ترین رخداد گردوغباردر سال ۲۰۱۵ بوده است. بیشترین سرعت باد و شدیدترین کاهش­دید در ایستگاه زابل در ۶ جولای ۲۰۱۵ مشاهده ­شده است. توده­های گردوغباری در اراک و فسا از غرب و شمال غرب عراق و در زابل از افغانستان وارد ایران شده­است. نتایج پایگاه گردش­ جو میانه و ترازدریا در ۲۱ جولای ۲۰۱۵ که شدیدترین کاهش دید در فسا روی داده، بیان­گر حضور یک کم­ارتفاع  بر روی روسیه و یک پرفشار روی شمال دریای سیاه است. یک سامانه کم­فشار نیز روی پاکستان مشاهده شده است که زبانه­های آن تا مناطق شرقی و جنوبی ایران کشیده ­شده­است. بحث و نتیجه گیری: پدیده غباروزه در زابل می تواند دارای چشمه غبار محلی باشد. همچنین بیش­ترین رویداد تعلیق در شهرهای فسا و اراک با سرعت های کم­تر باد همراه است. بادهای شمال شرقی در دوره سرد سال می تواند به سبب بادهای ۱۲۰ روزه سیستان باشد که تاثیر آن در شهر زابل بیشتر خواهد بود. در روزی که بیش­ترین کاهش دید مشاهده می شود اکثر مناطق کشور تحت­تاثیر زبانه­های مرکز پرفشار واقع روی غرب عراق، که در حرکت شرق­سوی خود به مرکز ایران رسیده است قرار گرفته اند.

کلیدواژه ها:

تحلیل آماری و اقلیمی ، طوفان گردوغبار ، ردیابی ، رهگیری جریان باد