بررسی اثرات زیست محیطی بهره برداری شن و ماسه از رودخانه تنکابن

این پروژه در سال ۸۳-۱۳۸۲ به صورت ماهانه به مدت یک سال انجام شد. در این مطالعه اثرات بهره برداری شن و ماسه بر آبزیان رودخانه تنکابن بررسی شده است. این رودخانه یکی از رودخانه های مهم استان است که ماهی آزاد نیز به آن مهاجرت می کند. برای انجام این تحقیق یک ایستگاه در منطقه بهره برداری شن و ماسه(ایستگاه ۲)، یک ایستگاه در بالادست (ایستگاه ۱) و یک ایستگاه در پایین دست منطقه بهره برداری شن و ماسه انتخاب شده است. در بررسی موجودات بنتیک ایستگاه ۲کمترین میزان فراوانی و زی توده موجودات را داشت و فراوانی آن۵ در صد بود. این روند تا مصب رودخانه نیز مشاهده می شود،  به طوری که در مصب ۲۱ درصد و در بالادست رودخانه ۷۴ درصد از فراوانی موجودات کف زی وجود دارد که به دلیل تخریب منطقه، زیستگاه خود را از دست داده اند.  بررسی ماهیان رودخانه ها نشان می دهد که خانواده Cyprinidae  بیشترین تنوع وفراوانی و ایستگاه ۲ کمترین ماهی را در طول سال داشته است. با توجه به این که ۶۵ درصد از فراوانی ماهیان در ایستگاه ۳ مصب رودخانه و ۳۷ درصد در ایستگاه ۱ بالادست رودخانه مشاهده شد، در ایستگاه ۲ فقط ۶ درصد از فراوانی ماهیان وجود داشته است. هم چنین در این رودخانه مهاجرت ماهی آزاد و تکثیر مصنوعی آن ها اهمیت زیادی دارد. عدم ثبات بستر رودخانه و افزایش مواد معلق، در نهایت سبب کاهش تنوع وفراوانی گونه ها شده است. اثرات منفی شن و ماسه به محل نمونه برداری محدود نبوده و به بخش های دیگر سیستم ساحل رودخانه ای نیزسرایت می کند و موجب تخریب بستر و حاشیه رودخانه می گردد.

کلیدواژه ها:

رودخانه تنکابن ، شن و ماسه ، پلانکتون ، بنتوز ، ماهی