کانه زایی، شیمی کانه ها و ایزوتوپ های پایدار گوگرد در اندیس طلای چالداغ (شمال تکاب): شواهدی برای دستیابی به سازوکار تشکیل طلا

منطقه اکتشافی چالداغ با عیار متوسط ۵/۴ گرم در تن به عنوان یکی از اندیس­ های پرعیار کانسار زرشوران، در شمال تکاب واقع شده است. از لحاظ ساختاری این منطقه در غرب گسل رانده قینرجه و طاقدیس ایمان­خان (راستای NW) قرار دارد و واحد کربنات آهن­دار چالداغ به سن نئوپروتروزوئیک-کامبرین بالایی، سنگ میزبان اصلی کانه ­زایی است. طبق شواهد ریزکاوالکترونی، طلا به صورت محلول جامد با کاتیون Au+ و محتوای ۱۰ تا ۸۰ گرم در تن (ppm) در ترکیب کانه آرسنین­پیریت با فرمول (Fe۲+As۳+)S۲Au۲.S۰ تمرکز دارد. شواهد ایزوتوپ پایدار گوگرد بر روی کانه ­های سولفیدی رالگار و پیریت گویای مقادیر δ۳۴SCDT بین ۵/۳ تا ‰ ۵/۶ (متوسط ‰ ۵ در تعداد ۶ نمونه)، است. با توجه به مقادیر FeS mol% اسفالریت­، تغییرات LogfS۲ در اندیس چالداغ بین ۱۴- تا ۱۶- به دست آمد که منطبق با شرایط سولفیداسیون متوسط است. طبق شواهد به نظر می­ رسد در اندیس طلای چالداغ، سیال گرمابی غنی از H۲S هم زمان با فرایند کربنات­ زدایی و آزاد شدن مقادیر بالای Fe۲+ و As۳+ در محیط، با این کاتیون­ ها واکنش داده و آرسنین­پیریت تشکیل شده است. در پی این فرایند، ضمن کاهش محتوای H۲S محیط، کمپلکس­ های بی­سولفیدی Au(HS)۲– تحت شرایط خنثی تا اسیدی و ماهیت اکسیدی محیط ناپایدار شده و به دنبال آن ته نشینی طلا رخ داده است.

کلیدواژه ها:

آرسنین پیریت ، شیمی کانه ، ایزوتوپ گوگرد ، طلا ، اندیس چالداغ ، زرشوران