اثر کود نیتروژن اضافی در تعدیل اثرات تنش خشکی در گندم نان
محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 1، شماره: 1
سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 149
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CRGU-1-1_003
تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1400
چکیده مقاله:
این پژوهش با هدف بررسی نقش کود نیتروژن اضافی در کاهش اثرات تنش خشکی از طریق شاخصهای تحمل و حساسیت به تنش خشکی در گندم نان انجام شد. آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرارانجام شد که در آن آبیاری با سه سطح شامل آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله ۵۰ درصد سنبلهدهی و قطع آبیاری در مرحله ۵۰ درصد سنبلهدهی به همراه ۳۰ درصد کود نیتروژن اضافی به عنوان عامل اصلی و ۷ لاین پیشرفته اصلاحی گندم نان به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های مذکور از نظر شاخصهای مختلف MP، GMP، TOL، SSI و STI در شرایط تنش رطوبتی و تنش رطوبتی همراه با نیتروژن اضافی اختلاف معنیداری داشته و رفتار متفاوتی نشان دادند. مطالعه همبستگی بین عملکرد دانه و شاخص ها نشان داد که عملکرد دانه در تمامی شرایط محیطی با شاخصهای GMP و STI همبستگی مثبت و معنیداری داشتند و از اینرو شاخص های GMP و STI در تمامی شرایط محیطی جهت تفکیک ژنوتیپ های متحمل و حساس انتخاب شدند. نتایج تجزیه خوشهای ژنوتیپ ها بر اساس عملکرد دانه در شرایط محیطی مختلف و شاخص ها نشان داد که در هر دو شرایط محیطی تنش رطوبتی و تنش رطوبتی همراه با نیتروژن اضافی سه گروه مختلف بوجود آمد. مقایسه صفات در بین گروهها نشان داد که در گروه اول شرایط محیطی تنش همراه با نیتروژن اضافی ارقام سپاهان، پیشتار و لاین ۹ از نظر کلیه شاخص ها و عملکردها بیشترین مقدار را داشتند. همچنین اولین گروه به دست آمده در شرایط تنش رطوبتی نیز شامل رقم پیشتار و لاین ۹ بود. بنابراین رقم سپاهان میزان افت عملکرد کمتری را نسبت به تنش رطوبتی داشت که نشان دهنده تاثیر نیتروژن در تعدیل اثرات تنش خشکی در این رقم است. وضعیت مشابهی نیز برای رقم روشن بدست آمد که تیمار نیتروژن از افت عملکرد این رقم در شرایط تنش رطوبتی کاست. اما در سایر ارقام ولاین ها تیمار نیتروژن تاثیر قابل توجهی نداشت. مقایسه درصد کاهش عملکرد دانه در محیطهای مختلف نیز همین نتایج را حاصل نمود، به طوری که ارقام سپاهان و روشن به ترتیب در حدود ۹ و ۶ درصد افت عملکرد کمتری را در شرایط تنش رطوبتی همراه با نیتروژن اضافی در مقایسه با تنش رطوبتی نشان دادند. نتایج آزمون t نیز حاکی بر تفاوت معنیدار عملکرد دانه هر یک از ژنوتیپها در شرایط نرمال و تنش رطوبتی بود، اما بین دو محیط تنش و تنش همراه با نیتروژن اضافی تنها در رقم سپاهان و لاین ۱۱ تفاوت معنیدار ملاحظه شد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مریم گل آبادی
استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
اکبر قندی
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان