اثر کاربرد باکتری های محرک رشد گیاه بر خصوصیات شیمیایی خاک در سیستم کشت شبدر- برنج

یکی از ارکان اصلی در کشاورزی پایدار استفاده از کودهای زیستی در اکوسیستم های زراعی با هدف تعدیل و کاهش مصرف نهاده های شیمیایی است. این پژوهش به منظور بررسی اثر کاربرد باکتری های محرک رشد بر ویژگی های شیمیایی خاک در سیستم کشت شبدر- برنج به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو سال زراعی، در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات برنج کشور انجام شد. فاکتورهای آزمایشی برای گیاه شبدر شامل چهار سطح تلقیح با باکتری همزیست ریزوبیوم تریفولی و چهار سطح تلقیح با باکتری های محرک رشد غیرهمزیست بود. نتایج نشان داد که کشت شبدر منجر به افزایش معنی دار درصد کربن آلی (۷۹/۱ درصد) و نیتروژن خاک (۲۱۶/۰ درصد) گردید. کاربرد باکتری های غیرهمزیست در کشت شبدر موجب افزایش معنی دار فسفر خاک در کشت برنج گردید به طوری که بیشترین میزان فسفر خاک در تیمار سودوموناس (۳۸/۱۲ پی پی ام) و ازتوباکتر+ سودوموناس (۸/۱۱ پی پی ام) و کمترین آن از تیمار شاهد (۹۷/۱۰ پی پی ام) حاصل شد. همچنین، کشت برنج موجب کاهش معنی دار پتاسیم در دسترس خاک در سال دوم (۱/۱۲۱ پی پی ام) نسبت به سال اول (۴/۱۲۸ پی پی ام) آزمایش گردید. بر طبق نتایج کلی این آزمایش کاربرد باکتری های محرک رشد ضمن حفظ و بهبود خصوصیات شیمیایی خاک موجب افزایش متوسط عملکرد برنج در سال دوم (۳/۳۲۵۰ کیلوگرم در هکتار) گردید.

کلیدواژه ها:

ازتوباکتر ، ریزوبیوم ، سودوموناس ، شالیزار ، کربن آلی