مکان و بازنمود شخصیت زن در رمان های میرال الطحاوی(مطالعه موردی: بروکلین هایتس، الباذنجانه الزرقاء و الخباء)

مکان، خاستگاهی اجتماعی و بستری برای سازه فرهنگ و کنش متقابل افراد قلمداد می شود و مطابق با نگرش و ایدئولوژی حاکم بر جامعه، ویژگی های فرهنگی و کارکردهای متعددی در کالبد آن تجلی می یابد. در سال های اخیر، تکاپوی زنان عرب برای احراز هویت مستقل در جامعه سنتی، موضوع اصلی رمان های نویسندگان زن در این جوامع را به خود اختصاص داده است. مکان در این آثار، در گستره گفتمانی شخصیت های زن، کارکردی هویتی و احساسی پیدا می کند. میرال الطحاوی رمان نویس فمینیست مصری یکی از نویسندگانی است که در آثارش توجه ویژه ای به مکان در راستای بازنمایی هویت زن عرب و اوضاع نامناسب او در سایه گفتمان سلطه دارد. این پژوهش برآن است که به روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر سه رمان بروکلین هایتس، الباذنجانه الزرقاء و الخباء به بررسی مقوله مکان به عنوان بستری برای شکل گیری شخصیت زن، بپردازد. تلاش قهرمان زن برای عبور از حصارها و تجربه مکان های مختلف، کراهتش از زندان تن و تن معیوب در سه رمان مذکور نشان می دهد که نویسنده از مکان برای بازنمایی رنج و اندوه زن عرب استفاده کرده است. در این آثار، مکان های محدود و بسته، بیش از هر چیز بر محدودسازی زن عرب اشاره دارند و این محدودیت آن چنان نهادینه گشته که شخصیت زن حتی در مکان های باز نیز خود را در زندان دیگری به نام زندان تن تصور می کند؛ از آن روی که اندام جسمی خود را نمی پسندد و ذات و تن دو مقوله رویاروی هم قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

زن ، مکان ، میرال الطحاوی ، بروکلین هایتس ، الباذنجانه الزرقاء و الخباء