اثربخشی آموزش های ضمن خدمت دبیران و مربیان فنی - حرفه ای مدارس استثنائی شهر تهران بر خشنودی شغلی و توانمندی حرفه ای آنها

ارائه نشدن آموزش های مناسب ضمن خدمت، بازآموزی و... موجبات کاهش مهارت های کاری، کمرنگ شدن هویت شغلی و بی معنا شدن کار برای کارکنان آموزشی را فراهم کرده است. کارکنان آموزشی مدارس، مسئولیت های مختلف آموزشی، پرورشی و حرفه ای را به عهده دارند، با گذشت زمان انجام دادن این وظایف و مسئولیت ها تکراری و یکنواخت می شود و آنچه که می تواند روند این مسئولیت پذیری را دگرگون کند، آموزش های ضمن خدمت است. به این دلیل، پژوهش حاضر اثرات آموزش ضمن خدمت دبیران و مربیان فنی - حرفه ای مدارس استثنائی شهر تهران را بر خشنودی شغلی و توانمندی حرفه ای آنها در سال ۱۳۸۷ می سنجد. روش نمونه گیری تصادفی منظم مرحله ای است و ابتدا از میان ۳۲۰ دبیر و مربی ثبت نام شده در دوره های آموزشی مختلف، اسامی ۱۶۰ نفر استخراج شد، که در دوره آموزشی «راهنمایی و مشاوره شغلی افراد کم توان ذهنی» ثبت نام کرده بودند. در مرحله پیش آزمون، پس از اجرای پرسشنامه های محقق ساخته «توانمندی حرفه ای» و «خشنودی شغلی»، برای مجموع ۱۶۰ نفر ثبت نام شده، ۱۲۰ نفر که از توانمندی حرفه ای ضعیفی در زمینه اشتغال معلولین و همچنین خشنودی شغلی کمی داشتند، به عنوان گروه نمونه تحقیق انتخاب شدند و آموزش های ضمن خدمت (۱- اطلاعات و توانایی های حرفه ای در زمینه اشتغال معلولین ۲- راهنمایی و مشاوره شغلی افراد کم توان ذهنی) را به مدت ۳۶ ساعت دریافت کردند. یافته های حاصل از پژوهش حاکی از آن است که آموزش های ضمن خدمت بر خشنودی شغلی و فقط پنج حیطه آن (خشنودی از شغل؛ ارتقاء شغل، مدیریت و سرپرستی، همکاران، و خشنودی شغلی به طور کلی) در هر سه مرحله آزمون (قبل از آموزش، بعد از آموزش و پیگیری) موثر بوده است. علاوه بر این، آموزش های فوق بر اطلاعات و توانایی های حرفه ای دبیران و مربیان فنی و حرفه ای مدارس استثنائی در مراحل سه گانه اندازه گیری (قبل، بعد و پیگیری) تاثیر داشته و افزایش دانش و توانمندی حرفه ای دبیران و مربیان را باعث شده است. در بررسی مقایسه ای بین دبیران و مربیان زن و مرد، زنان سطوح بالاتری از خشنودی شغلی را (در حیطه های ارتقاء شغلی، خشنودی از همکاران و خشنودی شغلی به طور کلی) در مقایسه با مردان، از خود نشان دادند، ولی از لحاظ توانمندی حرفه ای تفاوت معناداری بین دو گروه زنان و مردان مشاهده نشد. به این دلیل، ارائه آموزش های ضمن خدمت (۱- اطلاعات و توانایی های حرفه ای در زمینه اشتغال معلولین ۲- راهنمایی و مشاوره شغلی افراد کم توان ذهنی) پیشنهاد می شود، که در افزایش معلومات، روزآمد کردن اطلاعات کارکنان آموزشی (مدارس راهنمایی - استثنائی) و همچنین در جهت توانمندی حرفه ای آنها در ارائه ایده های اشتغالزا برای افراد معلول (کم توان ذهنی) موثر است.

کلیدواژه ها:

آموزش های ضمن خدمت ، مربیان فنی ، حرفه ای ، مدارس استثنائی ، خشنودی شغلی ، توانمندی حرفه ای