بزلر، وسیع ترین گورستان تاریخی اسلامی استان چهارمحال و بختیاری

گورستان های تاریخی از مهمترین میراث های ارزشمند بشریت جهت شناخت تاریخ، فرهنگ و هنر هر خط هایاست. گورستان تاریخی بزلر واقع در ورودی شهر هفشجان استان چهارمحال و بختیاری به لحاظ وسعت و عرصه،تعداد و جنس سنگ قبر، حجاری و تذهیب نفیس، نقوش آیینی و مذهبی، اشخاص دفن شده و موقعیت جغرافیایی ازاهمیت فوق العاده ای در میان گورستان های غرب کشور و منطقه اصفهان برخوردار است. در این پژوهش تلاش شدهاست با روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به کمک مطالعات میدانی و کتابخانه ای در طی بیش از سه سال به بازشناسی و تشریح اهمیت این گورستان تاریخی در زاگرس مرکزی پرداخته شود و به این پرسش پاسخ داده شودکه؛ گورستان بزلر به چه دلایلی وسیع ترین و مهم ترین گورستان دوره اسلامی در منطقه است؟ براساس این پژوهش،مستندنگاری و شمارش حداقل ۱۱۰۸ عدد سنگ قبر تاریخی از دوره صفوی تا پایان دوره قاجار و نیز استمرارگورستان در دوره پهلوی تا معاصر با بیش از پنج هزار سنگ قبر که سبب توالی چهار قرن هنرآفرینی هنرمندان وسنگ تراشان برجسته هفشجانی بوده؛ عرصه ای استثنایی جهت بررسی تلفیقی تاریخ، فرهنگ و هنر مردمان را نیزفراهم کرده است. سنگ قبوری که در اشکال و ابعاد مختلف همگی از جنس سنگ مشهور کوه بزلر (معدن سنگی درشمال همین گورستان) و با وسعت حداقل ده هکتاری گورستان در دل خود میراث هویتی و نمود همزیستی دیریناقوام مختلف استان از جمله طوایف بختیاری، قشقایی و هفشجانی را همگی یکجا در مرکزیت دشت لار چهارمحالتداعی نموده است. بر پایه همین میراث آثار ملی و دیگر شواهد تاریخی است که، هفشجان بی شک پرجمعیت ترینسکونتگاه در محال اربعه تا پایان عصر صفوی و دارای موقعیتی بلامنازع بوده است.

کلیدواژه ها:

گورستان ، اسلامی ، بزلر ، هفشجان ، بختیاری ، قشقایی ، چهارمحال و بختیاری