تحلیل مقایسه ای تحول فعالیتهای تکتونیکی در حوضه های حبله رود، حاجی عرب و جاجرود با استفاده از روشهای مورفومتری

مطالعه تکتونیک فعال از نظر ارزیابی خطر زمین لرزه در نقاط مختلف اهمیت دارد، مخصوصا در نواحی ای که میزان فعالیت تکتونیکی در هولوسن و پلئیستوسن نسبتا زیاد بوده است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه فعالیتهای تکتونیکی حوضههای حبله رود، جاجرود و حاجی عرب از طریق تحلیلهای مورفومتری میباشد. شاخصهای مورد استفاده در این پژوهش، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن Vf سینوزیته جبهه کوهستان S، شیب طولی رودخانه sl، شاخص نسبت شکل حوضه زهکشی Bs،شاخص تقارن توپوگرافی معکوس حوضه T، شاخص تقارن حوضه­ی زهکشی یا شاخص قرینگی حوضه Afمیباشند. نتایج حاصل از این ارزیابی بصورت شاخص نسبی فعالیت های تکتونیکی (Iat) ارائه گردیده است. این شاخصها فعالیت زمین ساختی یک منطقه را در چهار طبقه فعالیت کم، متوسط، زیاد و بسار زیاد نشان میدهد. برای برآورد تکتونیک فعال از نقشههای توپوگرافی (۱:۲۵۰۰۰۰ و ۱:۵۰۰۰۰) و نقشههای زمینشناسی (۱:۲۰۰۰۰ و ۱:۲۵۰۰۰) و DEM ده متر مناطق مورد مطالعه استفاده شده.برای تشکیل حوضهها بر روی منطقه مورد مطالعه از نرم افزار Arc Gis  بر پایه دادههای حاصل از مدل رقومی ارتفاعی استفاده شده است. پدیدههایی مانند پرتگاههای گسلی، مخروط افکنههای چند نسلی، درههای خطی، از جمله شواهد مورفوتکتونیکی هستند که به وفور در حوضههای با فعالیت زیاد و متوسط تکتونیکی در سه حوضه مورد مطالعه مشاهده میشود. نتایج مطالعه نشان میدهد که در حوضههای مورد مطالعه حوضه جاجرود نسبت به دو حوضه دیگر بیشتر تحت تاثیر فعالیتهای تکتونیکی قرار گرفته است و این به دلیل تاثیر گسل پیشوا و شهرری بر روی این حوضه میباشد.

کلیدواژه ها:

تکتونیک فعال ، تحلیل های مورفومتری ، حوضه های جاجرود ، حبله رود و حاجی عرب ، شاخص های ژئومورفیک