شناخت الگوهای همدید موثر بر دوره های ترسالی و خشکسالی در ایران مرکزی
محل انتشار: فصلنامه جغرافیای طبیعی، دوره: 8، شماره: 29
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 227
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JOPG-8-29_002
تاریخ نمایه سازی: 13 آذر 1400
چکیده مقاله:
هدف اصلی این پژوهش شناخت الگوهای گردش جوی، مسبب ایجاد دورههای خشکسالی و مرطوب است. به این منظور دورههای خشکسالی و ترسالی طی دوره آماری ۹۹ ساله در سطح ۶ ایستگاه همدید ایران مرکزی مشخص شد. سپس با استفاده از تحلیل مولفه مبنا به روش ماتریس همبستگی و دوران آن به روش واریمکس بر روی دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۰۹۹ هکتوپاسکال و فشار سطح دریا به شناسایی عناصر اصلی تشکیل دهنده جریانهای جوی پرداخته شد. در ادامه با کاربرد تحلیل خوشهای به روش پیوند وارد بر روی نمرههاو مولفهها الگوهای گردشی موجود خشکسالی و ترسالی شناسایی گردید. بررسی مولفه اصلی دوره خشکسالی نشان داد بیش از ۱۴ درصد واریانس دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۰۹۹هکتوپاسکال با گسترش کمارتفاع جنب قطبی به عرضهای پایین همراه است که باعث جنوبی شدن مناطق پرارتفاع از قبیل پرارتفاع سیبری شده و زبانه پرارتفاع یا پرفشار بر روی منطقه پژوهش تشکیل میشود که با ریزش هوای سرد، صافی هوا و بدون ابرناکی همراه بوده و باعث ایجاد پایداری، کمی بارش و بروز رخداد خشکسالی میشود. نتایج تحلیل مولفهی اصلی دورهی ترسالی نشان داد مولفهی نخست با بیشترین درصد ظهور نقش اصلی در میان الگوهای گردشی دارد که گام منفی آن بیانگر پرفشار قطبی و سیبری است که دارای دو الگوی چشم گاوی جداگانه میباشند و باقیمانده مولفهها با توجه به گامهای منفی و مثبت کانونها نشان دهنده ناپایداریهای جوی است که از سمت دریای مدیترانه و دریای سیاه و دریای سرخ به درون منطقه رخنه میکنند و باعث رخداد ترسالی میشوند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهران فاطمی
دانشجوی دکترا جغرافیا طبیعی آب و هواشناسی، دانشگاه یزد، ایران
کمال امیدوار
استاد گروه جغرافیا طبیعی آب و هواشناسی، دانشگاه یزد، ایران
مهدی نارنگی فرد
دانشجوی دکترا جغرافیا طبیعی آب و هواشناسی، دانشگاه یزد، ایران
خداکرم حاتمی بهمن بیگلو
دانشجوی دکترا جغرافیا طبیعی آب و هواشناسی، دانشگاه اصفهان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :