معرفی و نقد کتاب جامعه شناسی انقلاب و انقلاب های اجتماعی

هدف مقاله حاضر ارزیابی نقادانه کتاب جامعه شناسی انقلاب و انقلاب های اجتماعی اثر محمدتقی سبزه ای است. نویسنده تلاش کرده تا منبعی را برای درس جامعه شناسی انقلاب فراهم کند و دراین باره ضمن پرداختن به مفهوم شناسی انقلاب وجوه تفاوت این پدیده را با سایر پدیده های مشابه نظیر کودتا، شورش، و جنبش اجتماعی بررسی کند. در گام بعد مقولات فرایندی انقلاب نظیر ایدئولوژی، بسیج، سازمان دهی، و رهبری موردتوجه قرار گرفته اند. سپس نگارنده اثر از زاویه تبیینی به انقلاب نگریسته است. در اثر حاضر با گذر از مرحله فرایندی و تبیینی انقلاب مرحله پی آمدی انقلاب فرا می رسد که به تحولات اجتماعی جامعه پساانقلابی و نتایج انقلاب ها می پردازد. سرانجام در فصل پایانی انواع انقلاب ها اعم از جمهوری خواهانه، کمونیستی، و ... موردبررسی قرار گرفته اند. مهم ترین نتایج حاصل از نقد کتاب در بخش صوری فقدان معادل سازی مناسب برای واژگان و اسامی انگلیسی و در بخش محتوایی وجود کاستی های چشم گیر درمورد انسجام منطقی اثر است. درنهایت هدف نویسنده که ارائه نظریه های انقلاب و پرداختن به انقلاب های اجتماعی بوده تحقق نیافته و ضعف های آشکاری به ویژه در طرح نظریه های انقلاب و توصیف انقلاب های اجتماعی وجود دارد.

کلیدواژه ها:

انقلاب ، جنبش ، کودتا ، انقلاب رنگی یا مخملی ، انقلاب کمونیستی و ضدکمونیستی ، انقلاب جمهوری خواهانه و انقلاب جهان سومی