ارزیابی و مقایسه عملکرد روش های داده کاوی در تخمین شاخص کیفی SAR (مطالعه موردی: رودخانه آجی چای آذربایجان شرقی)

آب پاک یکی از عوامل مهم توسعه هر منطقه است. با توجه به قرارگیری ایران در منطقه گرم و خشک و کمبود منابع آب، حفاظت و تامین کیفیت آب لازم برای مصارف مختلف اهمیتی دو چندان دارد. به طور معمول ارزیابی کیفی آب های سطحی پرهزینه و زمان بر بوده و انتخاب روشی که در آن با حداقل پارامترهای هیدروشیمیایی بتوان پیش بینی به نسبت دقیقی از کیفیت آب داشت، ترجیح داده میشود. یکی از مهم ترین پارامترهای کیفی آب در زمینه فعالیت های کشاورزی، نسبت جذبی سدیم (SAR)‎ است که تخمین و ارزیابی دقیق مقدار آن بسیار ضروری است. در این بررسی، امکان سنجی تخمین شاخص کیفی SAR در رودخانه آجی چای در منطقه آذربایجان شرقی با استفاده از پارامترهای هیدروشیمیایی مختلف با مدل درختی قوانین M۵ و ماشین بردار پشتیبان بررسی شد. برای بررسی دقت مدل های M۵ و ماشین بردار پشتیبان از چهار آماره ضریب همبستگی (R)‎، نش- ساتکلیف (NSC)‎، جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)‎ و میانگین خطای مطلق مقادیر (MAE)‎ استفاده شد. مقادیر این آماره ها برای روش ماشین بردار پشتیبان (۹۸‎/۰R=، ۹۷‎/۰N-SC=، (mg/l)‎۲۲‎/۶RMSE= و (mg/l)‎۰۶‎/۶MAE=) و برای مدل M۵(۹۸‎/۰R=، ۹۶‎/۰N-SC=، (mg/l)‎۳۳‎/۷RMSE= و (mg/l)‎۹‎/۳MAE=) محاسبه شد. نتایج مقایسه نشان داد هر دو روش عملکرد خوبی در تخمین میزان SAR داشته اند، اما مدل درختی قوانین M۵ در محدوده داده های مورد استفاده روابط خطی ساده و کاربردی تر ارائه می کند.

کلیدواژه ها:

ماشین بردار پشتیبان ، نسبت جذبی سدیم ، مدل درختی قوانین M? ، کیفیت آب