درآمدی بر نقد نظریه مدرن

نظریه (یا نظریه متقدم) یک سنت عقلی طولانی در غرب است. مراد از نظریه یا سنت تفکر نظری در این درآمد انتقادی، کوشش فکری برای تبیین پدیدارها پس از رخ دادن آنها نیست، بلکه منظور از نظریه، وضعیت پیشینی یا متقدم آن است؛ یعنی هر نوع صورت بندی عمومی مقولات، مبتنی بر تعقل محض که پس آنگاه در پی ایجاد نسبت با واقعیت برمی آید. این تقدم تجرید بر تجربه یا اولویت ذهنیت بر عینیت به منظور نیل به موضعی بیرونی و استعلایی برای نگرش به جامعه یا جهان، تقدمی دوران ساز و تعیین کننده است که در سراسر دوران مدرن به صور مختلف در عرصه های فلسفه، سیاست، هنر، دین و علم جاری شده است. پرسش مقاله حاضر آن است که آیا نظریه مدرن با تقدم ورزی خود بر وجود، به ارزشی فی نفسه بدل نمی شود (نهفتگی ارزش نظریه در خود نظریه)؟ در مقاله حاضر، این فی نفسگی خطایی بزرگ و ضد دانایی تصویر می شود

کلیدواژه ها:

تفکر نظری ، دانایی ، علوم اجتماعی مدرن ، نظرورزی ، عقل انتزاعی ، عقل سلیم ، جهان