اثربخشی آموزش روانی خانواده بر پیشگیری از عود علائم بیماران مبتلا به اختلالات طیف اسکیزوفرنی

مقدمه: اختلالات طیف اسکیزوفرنی، یکی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی است که عود علایم و بستری های مکرر از ویژگی های مهم این اختلالات می باشد. هدف این پژوهش، تعیین اثر بخشی آموزش روانی خانواده بر پیشگیری از عود علایم بیماران مبتلا به اختلالات طیف اسکیزوفرنی بود. روش کار: طرح پژوهش حاضر به صورت نیمه آزمایشی بود که با مشارکت ۳۰ بیمار  مبتلا  به اختلالات طیف اسکیزوفرنی بستری در مرکز آموزشی، درمانی روانپزشکی رازی تهران در بهار سال ۱۳۹۸  انجام شد که این نمونه در دسترس به صورت تصادفی در  دو گروه ۱۵ نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در این پژوهش جلسات آموزش روانی خانواده فقط برای مراقبان اصلی بیماران گروه آزمایش برگزار گردید. ابزار پژوهش، مقیاس علایم مثبت و منفی اسکیزوفرنی بود. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۱ و از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر­ انجام شد.  یافته ها: یافته ها نشان داد که در مرحله پیش آزمون بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر علایم اختلالات طیف اسکیزوفرنی (۱/۱۲۱ و ۹/۱۲۲)، علایم منفی (۵۳/۳۲ و ۶/۳۱) و علایم مثبت (۷۳/۲۸ و ۸۷/۲۸) تفاوت معنی داری وجود نداشت (۰۵/۰ < p). اما در مرحله پس آزمون بین آنها تفاوت معنی داری وجود داشت (۰۰۱/۰ > p). به عبارت دیگر، جلسات آموزش روانی خانواده، باعث کاهش عود علایم اختلالات طیف اسکیزوفرنی (۱/۱۸۲ = F،   ۰۰۱/۰ > p)، کاهش عود علایم منفی (۲۴/۵ = F، ۰۵/۰ > p) و کاهش عود علایم مثبت (۵۴/۴۸ = F، ۰۰۱/۰ > p) در بیماران مبتلا به اختلالات طیف اسکیزوفرنی شد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از اثربخشی آموزش روانی خانواده بر کاهش عود علایم اختلالات طیف اسکیزوفرنی، علایم منفی و علایم مثبت در بیماران مبتلا به اختلالات طیف اسکیزوفرنی بود. به نظر می رسد که با توجه به تاثیرات مثبت این برنامه آموزشی، از این روش می توان در کنار سایر روش های درمانی برای کاهش علایم بیماران استفاده نمود که خود می تواند نه تنها باعث کاهش هزینه ها بلکه منجر به بهبود عملکرد بیماران نیز گردد.

کلیدواژه ها:

Family Psychoeducation ، Relapse ، Schizophrenia. ، آموزش روانی خانواده ، عود ، اسکیزوفرنی