ماده زایی میوزی با استفاده از پرتو گاما در ماهی آزاد دریای خزر Salmo trutta caspius و تعیین جنسیت با استفاده از ژن SDY

ماهی آزاد دریای خزر (Salmo trutta caspius) گونه ماهی با ارزش دریای خزر و حوزه اطراف آن است که به ­عنوان گونه‎ای مناسب در صنعت شیلات کشورمان مطرح است. در این پژوهش تخم و اسپرم از ماهی آزاد دریای خزر استحصال شد. برای انجام ماده‎زایی (Gynogenesis) اسپرم با دزهای ۴۵۰، ۶۰۰ ،۷۵۰، ۹۰۰ و Gy ۱۰۵۰ توسط پرتو گاما (Co۶۰) پرتودهی گردید. در مرحله بعد لقاح به ­صورت خشک با مخلوط نمودن تخمک و اسپرم ­های پرتو دیده انجام شد. جهت القای پلوییدی حمام آبی با درجه حرارت ­های ۲۶ تا C˚۲۸ برقرار گردید. نمونه ­گیری از باله دمی ماهی­ های تیمارهای مختلف صورت گرفت و استخراج DNA صورت گرفته و تعیین جنسیت با استفاده از پرایمرهای ۱S۱E و ۴AS۲E مربوط به ژن SDY صورت پذیرفت. پس از رسیدن ماهیان آزاد به وزن مناسب با استفاده از بافت­ شناسی کلاسیک جنسیت مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در گروهGy  ۹۰۰ میزان لقاح، بازماندگی لارو نسبت به سایر گروه­ های گاینوژن با اختلاف معنی ­داری بیش ­تر بود (۰۵/۰p <). تعیین جنسیت با استفاده از روش­ های مولکولی نشان داد که در تیمار ماده‎زایی شده با دز Gy ۴۵۰ هنوز جنس نر (۱ نمونه از ۵ نمونه) وجود دارد؛ این در صورتی بود که در دزهای دیگر جنس نر وجود نداشت. اما در کلیه نمونه ­های بافت­ شناسی نشان ه­ای از گناد جنسی نر مشاهده نمی ­شود. با توجه به این نتایج می ­توان نتیجه گرفت که ماده ­زایی ماهی آزاد دریای خزر با استفاده از روش پرتوتابی گاما به­ صورت موفقیت­ آمیزی انجام شده است و دز Gy ۹۰۰ به ­عنوان دز مناسب برای استفاده از این روش در این گونه پیشنهاد می ­شود.

کلیدواژه ها:

ماهی آزاد دریای خزر ، ماده زایی ، پرتو گاما ، بازماندگی ، ژن SDY ، تعیین جنسیت