تاملی فقهی در مدلول ماده ۴۴۰ قانون مجازات اسلامی
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 203
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRJ-14-51_002
تاریخ نمایه سازی: 12 دی 1400
چکیده مقاله:
هنگامی که جانی به جهت ارتکاب جنایت مادون نفس به قصاص محکوم شود، مطالبه مجنیعلیه برای استیفای قصاص کافی است. اما از آنجا که احتمال گسترش جنایت و سرایت آن به نفس مجنیعلیه وجود دارد، این پرسش که استیفای قصاص جراحت از جانی، پیش از استقرار کامل بهبودی جنایت واقع شده در مجنیعلیه جایز است یا خیر؟ قابلیت طرح مییابد. مشهور فقها با تکیه بر اطلاقات و عمومات قرآنی و اصل عدم سرایت، جواز قصاص قبل از بهبودی را مبنای خویش قرار دادهاند. در مقابل برخی از فقها عدم جواز قصاص قبل از بهبودی را پذیرفتهاند و برخی دیگر میان جراحاتی که نوعا ساری هستند و آنها که سرایت نمیکنند، تفصیل قائل شدهاند. نکته قابل توجه تاسیسی است که مقنن در ماده ۴۴۰ ق.م.ا. ارائه نموده و آورده است: «قصاص عضو را میتوان فورا اجراء کرد لکن اگر علم به سرایت وجود نداشته باشد و قصاص اجراء شود و پس از آن جنایت سرایت کند و سرایت پدید آمده، عمدی محسوب شود، مرتکب حسب مورد، به قصاص نفس یا عضو محکوم میشود؛ لکن پیش از اجرای قصاص نفس ولی دم باید، دیه جنایتی را که به عنوان قصاص عضو بر مرتکب وارد شده است را به او بپردازد و اگر سرایت پدید آمده، غیر عمدی محسوب شود، مرتکب به دیه جنایتی که به وسیله سرایت، پدید آمده است محکوم میشود و دیه مقداری که قصاص شده است کسر نمیشود.» نویسندگان پس از بررسی مساله و با تدقیق در مستندات و مدارک آن قول به عدم جواز قصاص را واجد وجاهت فقهی نمیبینند و نیز قول مشهور و مختار قانونگذار مجازات اسلامی را بواسطه لوازم نامقبولش، ادله را یارای تامین آن نیست در نهایت قول به تفصیل را مختار خویش دانستهاند.
نویسندگان
سیده محبوبه حسنی ابوالحسن کلایی
دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
محمد محسنی دهکلانی
دانشیار گروه فقه و مبانی اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
علی اکبر جهانی
استادیار گروه فقه و مبانی اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :