بررسی ساختار سرعتی پوسته فوقانی در ناحیه شمال خاور ایران در محدوده گسلهای کشف رود و بینالود
محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 27، شماره: 108
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 236
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GSJ-27-108_010
تاریخ نمایه سازی: 3 بهمن 1400
چکیده مقاله:
منطقه شمال خاور ایران در ایالت لرزهزمین ساختی کپهداغ قرار دارد که بخشی از کمربند کوهزایی آلپ هیمالیا است. این منطقه در ۲۰ سال اخیر میزبان زمینلرزههای زیادی بوده است؛ لذا میتوان با بررسی زمینلرزههای منطقه و مکانیابی بهینه زمینلرزههای رخ داده، مطالعات لرزهخیزی را به درستی انجام داد. برای دستیابی به دقت مناسب در مکانیابی زمینلرزهها ساختار سرعتی نقش کلیدی دارد. با توجه به کم ژرفا بودن زمینلرزههای منطقه میتوان ساختار بالایی را تعیین کرد؛ لذا در این مطالعه با استفاده از دادههای ثبت شده در شبکههای لرزهنگاری مشهد و قوچان ساختار سرعتی تعیین میشود. ابتدا به منظور مطالعه ساختار سرعتی پوسته، نسبت سرعت امواج لرزهای Vp/Vs به دو روش Wadati و اختلاف زمان رسید برابر ۷۲/۱ تعیین و سپس با اعمال فیلترهای مختلف و انتخاب تعدادی زمینلرزه مدل سرعتی یک بعدی تعیین شد. نتایج به دست آمده حاکی از وجود دو ناپیوستگی در ژرفاهای ۴ و۱۴ کیلومتر است. همچنین سرعت امواج تراکمی در لایه اول ۹/۵ کیلومتر بر ثانیه و لایه دوم ۱۷/۶ کیلومتر بر ثانیه تعیین شد. در مرحله بعد این مدل یک بعدی به عنوان مدل اولیه برای تعیین ساختار سرعتی سه بعدی به کار رفت. به منظور این مطالعه از کد لوتوس استفاده شد. نتایج، حاکی از تغییرات بارز سرعتی در مجاورت شهر مشهد است. نواحی پرسرعت در دو طرف شهر مشهد دیده میشود که ناشی از آبرفت انباشته شده مابین گسلهای کشفرود و بینالود است. در ناحیه شمالی مشهد تغییرات سرعتی کم مشاهده میشود که ناشی از گسل توس است. در بخشی از جنوب مشهد یک ناپیوستگی بارز سرعتی دیده میشود. این تغییر سرعت در ژرفای چهار کیلومتر مشاهده میشود؛ اما در ژرفای ۸ کیلومتر دیده نمیشود. احتمالا این تغییرات سرعتی ناشی از انباشت رسوبات آبرفتی در منطقه است که روی سنگ بستر با ضخامت متفاوت قرار دارد. همچنین با توجه به نتایج توموگرافی، ناحیه منطبق بر سیستم گسلی شاندیز نسبت به طرفین خود سرعت کمتری نشان میدهد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سیدمحمود اظهری
دانشجوی دکترا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تهران، ایران
مهدی رضاپور
دانشیار، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی اصغر متقی
استادیار، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :