تحلیل هندسی- جنبشی و تکامل ساختاری گسل های کوه درنجال، بلوک خاوری گسل کلمرد (ایران مرکزی)

منطقه کوه درنجال در پهنه زمین­ساختی ایران مرکزی، در شمال باختری بلوک طبس و در سمت خاوری گسل کلمرد با روند شمال خاوری- جنوب باختری قرار دارد. در این منطقه تنها واحدهای سنگی پالئوزوییک (به سن کامبرین تا دونین) به همراه برونزد بسیار کمی از سنگ آهک به سن کرتاسه دیده می­شود. سنگ­های آذرین منطقه شامل توده آندزیتی لنزی شکل شمال کوه درنجال (به سن احتمالی ژوراسیک میانی) و توده­های نفوذی با ترکیب دیابازی نفوذ کرده در سازند کالشانه است. چرخش بلوک­های ایران مرکزی، برخورد صفحه عربی با ایران و همچنین اندرکنش ساختاری میان بلوک­های ایران مرکزی در طی تکامل زمین ساختی خود، سبب تغییر در جهت­گیری محورهای تنش جنبشی (Kinematic Stress Tensor, P-T-B) و در نتیجه شکل­گیری ساختارهای جدید و تغییر در ساختارهای کهن در طول تاریخ زمین­شناسی منطقه بوده است. گسل کلمرد به عنوان یک گسل پی­سنگی ایران مرکزی و نیز به عنوان پهنه اصلی جابجایی (PDZ) سبب شکل­گیری گسل­های امتدادلغز و وارون در منطقه کوه درنجال شده است. مشاهدات و برداشت­های صحرایی نشان دهنده وجود گسل­های همسو (R, P)، ناهمسو (R’, X) و فشارشی رده  C۲و نیز چین خوردگی های رده F۱ در منطقه کوه درنجال هستند. موقعیت و سازوکار ساختارهای ناحیه کوه درنجال، نشانگر تغییر جهت­ راستای محور فشارش (P Axis) به صورت پادساعت گرد از حالت عمود بر گسل کلمرد تا موازی با آن در بازه زمانی پالئوزوییک پایانی تا سنوزوییک پایانی است که سبب تشکیل گسل­ها و تغییر سازوکار جنبشی برخی از گسل­های مهم منطقه شده است.

کلیدواژه ها:

تحلیل هندسی- جنبشی ، تکامل ساختاری ، کوه درنجال ، گسل کلمرد ، ایران مرکزی