ژئوشیمی و پتروژنز آداکیت های دامنه جنوبی نوار افیولیتی شمال سبزوار با تکیه بر نتایج ایزوتوپ های -Pb Sr-Nd

واحد های مورد مطالعه در شمال باختر سبزوار و در دامنه جنوبی نوار افیولیتی شمال سبزوار واقع شده است. تعداد زیادی گنبدهای آتشفشانی با ترکیب ریولیتی (گنبد ساروق، زردکوهی، کوه سفید مهر و نهر) واقع در بخش جنوبی نوار افیولیتی داورزن -  سبزوار به داخل سنگ های این مجموعه افیولیتی نفوذ کرده اند. ویژگی های ژئوشیمیایی نمونه های مورد مطالعه، از جمله غنی شدگی از عناصر LREE و  LILE  نسبت  به HREE و HFSE،  بی هنجاری منفی در عناصر TNT (Ta-Nb-Ti)، سرشت پرآلومین تا متاآلومین همراه با کالک- آلکالن پتاسیم متوسط تا بالا و موقعیت آنها در نمودارهای متمایزکننده محیط های زمین ساختی،  نشان دهنده آن است که این سنگ ها در یک محیط مرتبط با زون های فرورانش تشکیل شده اند. گنبد های مورد مطالعه ویژگی های ژئوشیمیایی آداکیت ها (>۶۹.۲ wt%  SiO۲، ۱۴.۷ wt%۲۷۳ ppm ، غنی شدگی از عناصرLILE  وLREE ، تهی شدگی از  عناصر Y وHREE  (Y<۹.۷ و Yb<۰.۸۶) و نسبت های بالای  Sr/Y>۵۸)و La/Yb>۱۲.۱) و به گروه آداکیت های غنی از سیلیس (SiO۲≥۶۹.۲ wt%،MgO = ۰.۱۹-۰.۳۱ wt% ،CaO+Na۲O<۷.۶۲ wt%  وSr = ۲۷۳-۹۳۶) تعلق دارند. بررسی های ژئوشیمیایی و ترکیبات ایزوتوپی Nd، Sr و Pb ((۸۷sr/۸۶sr)i=۰.۷۰۴۱-۰.۷۰۴۲، εNdi=۵.۶۰-۶.۱۰ و مقادیر ۲۰۶Pb/۲۰۴Pb=۱۸.۳۷-۱۸.۳۹، ۲۰۷Pb/۲۰۴Pb=۱۵.۵۳۶-۱۵.۵۳۸ و ۲۰۸Pb/۲۰۴Pb= ۳۸.۳۲۵-۳۸.۳۲۷) نشان از آن است که ماگمای سازنده گنبدهای مورد مطالعه از ذوب بخشی ورقه اقیانوسی فرورانده شده (دارای ترکیب سنگ شناسی گارنت آمفیبولیت) ایجاد شده و سپس از راه تبلور تفریقی تحول یافته است.

کلیدواژه ها:

سنگ شناسی ، آداکیت های پرسیلیس ، ایزوتوپ های Sr-Nd-Pb ، سبزوار