استفاده از دو رویکرد آسیب پذیری ذاتی و ویژه برای شناسایی پتانسیل های توسعه بهره برداری منابع آب زیرزمینی

یکی از ابزارهای مناسب برای شناخت وضعیت توسعه در منابع آب زیرزمینی استفاده از مفهوم آسیب پذیری منابع آب زیرزمینی است. از دیدگاه نظری، مفهوم آسیب پذیری آبخوان بر دو گونه آسیب پذیری ویژه و آسیب پذیری ذاتی بوده که بر پایه خصوصیات هیدروژئولوژیکی و آلودگی آبخوان تعریف شده است. در این پژوهش برای ارزیابی آسیب پذیری آبخوان سرخون در استان هرمزگان، از شاخص آسیب پذیری دراستیک برای ارزیابی آسیب پذیری ذاتی و از شاخص کیفی GQI، برای ارزیابی آسیب پذیری ویژه آبخوان استفاده شد. نتایج طبقه بندی آسیب پذیری آبخوان نشان داد که شاخص آسیب پذیری ذاتی در بخش جنوبی آبخوان دارای آسیب پذیری زیاد بوده و بیشتر گستره آبخوان در کلاس آسیب پذیری متوسط است. از سویی، براساس پارامترهای کیفی در چاه های منطقه شاخص GQI مورد سنجش و آنالیز قرار گرفت. وزن دهی این شاخص نشان داد که پارامتر TDS در منابع آب زیرزمینی دارای بیشترین اهمیت است. پهنه بندی کیفی در سطح آبخوان سرخون بیانگر کاهش شاخص و بیان دیگر افزایش غلظت املاح در بخش های مرکزی و خروجی آبخوان است. در پایان با نرمال سازی دو شاخص آسیب پذیری ذاتی آبخوان و آسیب پذیری ویژه، شاخص آسیب پذیری آبخوان سرخون ارزیابی و محاسبه شد. برآورد شاخص آسیب پذیری نشان داد که میزان آسیب پذیری در بخش خروجی آبخوان افزایش داشته و این موضوع با جریان آب زیرزمینی نیز همخوانی دارد. به منظور ارزیابی دقت شاخص آسیب پذیری کل، از همبستگی این شاخص با غلظت نیترات استفاده شد که نتایج حاکی از دقت آماری ۷۲درصد است.

کلیدواژه ها:

آسیب پذیری ذاتی ، آسیب پذیری ویژه ، شاخص GQI ، TDS