مقاله پژوهشی:کاربرد نظریه اقتصاد صنعتی در شناخت بازار تسلیحات

صادرات به لحاظ اقتصادی حائز اهمیت به سزایی است به گونه­ای که بسیاری آن را موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی می­دانند. در این میان صادرات تسلیحات به دلیل ارزش افزوده­ی بالا و قرارگیری در زمره­ی تولیدات دانش­بنیان، از وجوه مختلفی مورد توجه قرار گرفته است. مستقل از انگیزه­ی آن، شناخت بازار تسلیحات به مانند هر بازار دیگری، مقدمه ورود به تجارت بین­المللی این محصولات است. نظریه اقتصاد صنعتی به کمک شاخص­های متعدد به دنبال ارائه تکنیک­هایی برای شناخت بازارهاست، که البته اجرای دقیق آنها در حوزه­ی تسلیحات مستلزم دسترسی به داده­های کمیاب این حوزه است. در این مقاله ضمن مرور ادبیات مربوطه و بررسی اجمالی روند تجارت تسلیحات و ساختار بازار آن، نسبت تمرکز در بازار تسلیحات محاسبه می­گردد. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت کاربردی و به لحاظ روش کمی است و از ابزار شاخص هیرفیندال-هیرشمن و شاخص نسبت تمرکز n بنگاه برای ارزیابی ساختار بازار استفاده می نماید. نتایج حاصله نشان­دهنده ساختار رقابتی در سطح بنگاهی و انحصار چند جانبه در سطح کشورها در بازار تسلیحات است که با توجه به غلبه سیاست­های امنیت ملی کشورها بر راهبری صنایع و بنگاه­های تسلیحاتی آنها، در تعیین استراتژی ملی صادرات تسلیحات، باید انحصار چند جانبه ملاک عمل قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تجارت بین الملل ، صادرات تسلیحات ، اقتصاد صنعتی ، ساختار بازار ، نسبت تمرکز ، شاخص هیرفیندال هیرشمن