مدیریت سازمان یابی فضایی- کالبدی ساختارهای درون شهری به روش AHP و منطق فازی(مطالعه موردی: منطقه۱۷ شهر تهران)

شهر تهران با توجه به نقش محوری- مرکزیتی با افزایش جمعیت و تراکم همراه بوده و به تبع آن در ارائه خدمات و تسهیلات در زمینه های مختلف، به جهت کمبود و در پاره ای از موارد به دلیل عدم توزیع جغرافیایی مناسب کاربری ها دچار نارسایی هایی است. شبکه جایگاه های سوخت رسانی از جمله اجزاء شبکه خدمات شهری است که به عنوان تامین کننده سوخت بخش حمل و نقل درون شهری عمل کرده و به نوبه خود از لحاظ ملاحظات ترافیکی، شهرسازی، ایمنی و محیط زیست دارای اهمیت است. یکی از مهم ترین عوامل پیرامون جایگاه های عرضه ی سوخت(پمپ بنزین ها)، مکان یابی مناسب آنهاست. امروزه مدل های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) به ابزاری رو به توسعه و مناسب در رویارویی با مسائل پیچیده تصمیم گیری مکانی تبدیل شده اند. در تصمیم گیری های چند معیاره، روش های مختلفی وجود دارد. مطالعات و شواهد نشان می دهند که روش های تصمیم گیری چند معیاره مختلف بالاخص روش های تلفیقی بین آنها، برای تصمیم گیری مکانی، نتایج دقیقی ارائه می دهند. منطقه ۱۷ تهران به لحاظ تراکم جمعیتی بالا و همچنین تراکم عبور و مرور داخلی در شبانه-روز و گذرگاه بودن به مناطق مجاور، ضرورت نیاز به جایگا های سوخت رسانی و مکان یابی بهینه آن ها را نشان می دهد. از این رو هدف این پژوهش تعیین محل مناسب قرارگیری پمپ بنزین های منطقه۱۷ شهر تهران و بررسی موقعیت جایگاه های موجود در این منطقه، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و با بهره گیری از روش تلفیقی AHP فازی، می باشد. روش پژوهش در این ارزیابی، توصیفی - تحلیلی و ماهیت کاربردی دارد. بدین منظور جهت رسیدن به اهداف مذکور از معیارهای مناسب، سازگار با منطقه مورد مطالعه و مختلفی استفاده شده است و در نهایت با استفاده از مقایسات زوجی و نظر کارشناسان و محاسبات به روش AHP فازی وزن نهایی معیارها مشخص شده است. نتایج حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی در نرم افزار ARCGIS، ضمن مشخص کردن مکان های مناسب برای احداث جایگاه های جدید، موقعیت قرارگیری جایگاه های پمپ بنزین را تحلیل کرده است که نشان می دهد هر ۲ جایگاه موجود منطقه۱۷ شهر تهران در موقعیت مناسب و بهینه ای قرار ندارند.

کلیدواژه ها:

ایستگاه پمپ بنزین ، مکان یابی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی