تاثیر برخی از عوامل موثر بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای منتخب منطقه منا: رویکرد رگرسیون چندک پنل

زمینه و هدف: طی دهه­های اخیر انتشار آلاینده­ها و حفاظت از محیط زیست یکی از دغدغه­های مهم جوامع در حال توسعه می­باشد، چرا که این جوامع برای رسیدن به رشد اقتصادی بالا نیازمند استفاده از انرژی هستند و مصرف انرژی بیشتر آلودگی­های زیست محیطی بیشتری را به همراه دارد. بررسی عوامل موثر بر انتشار آلاینده­ها و به­خصوص گاز دی اکسید کربن می­تواند در برنامه­ریزی برای کنترل و مدیریت آلاینده­ها موثر واقع شود. هدف از این تحقیق تعیین تاثیر اندازه جمعیت، تولید ناخالص داخلی، شدت انرژی و شهرنشینی بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای منتخب منطقه منا طی سال­های ۲۰۰۰-۲۰۱۷  است. روش بررسی: عوامل موثر بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای منتخب منطقه منا با استفاده از مدل رگرسیون چندک پنل بررسی شده است. ویژگی شاخص این مدل تخمین متغیرهای مستقل در چندک های گوناگون و تاثیر آن ها بر متغیر وابسته است که با این کار دقت تخمین بسیار بالاتر رفته و می توان نتیجه تخمین در هر چندک را به صورت جداگانه مشاهده کرد. یافته ها: یافته­های تحقیق نشان می­دهد که اندازه جمعیت به جز چندک های ۰۵/۰ و ۱/۰ اثر مثبت و معناداری بر گسترش دی اکسید کربن دارد. شدت انرژی و تولید ناخالص داخلی در تمامی چندک­ها اثر مثبت و معناداری بر انتشار  CO۲دارند. رابطه شهرنشینی و دی اکسید کربن در تمامی چندک ها به جز ۹۵/۰ منفی و فقط در چندک­های ۰۵/۰، ۱/۰، ۷/۰ و ۸/۰معنادار است. بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه با توجه به این که تولید ناخالص داخلی بیشترین اثرگذاری را بر میزان انتشار دی اکسید کربن دارد، لذا توصیه می شود که با ارتقای تکنولوژی­های تولید، تعبیه زیرساخت های انرژی های تجدیدپذیر و  ارائه مجوزهایی برای ورورد صنایع کمتر آلاینده کننده به کشورهای مورد بررسی، شرایطی میسر شود که رشد اقتصادی ناشی از افزایش تولید ناخالص داخلی با کمترین میزان انتشار آلاینده­ها همراه باشد.

کلیدواژه ها:

تخریب محیط زیست ، CO۲ ، رگرسیون چندک پنل