تعیین برخی ویژگی ها، ارزیابی بیماریزائی و تنوع در جدایه های Gnomonia leptostyla، عامل آنتراکنوز گردو در ایران

آنتراکنوز، یکی از مهم ترین بیماری های برگی درختان گردو در مناطق مختلف کشور می باشد. در این بیماری، ریزش شدید برگ درختان در اواسط تابستان و قبل از بلوغ کامل، از پر شدن مغز میوه جلوگیری نموده و خسارت زیادی را ایجاد می نماید. با توجه به اهمیت بیماری، نمونه برداری از بافت های آلوده درختان در اواسط تابستان و پاییز سالهای ۸۶- ۸۴ از مناطق مختلف کشت گردو در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، قزوین، مازندران، تهران و همدان به عمل آمد. در مجموع تعداد ۴۵ جدایه قارچ از بافت های آلوده گردو با استفاده از محیط کشت هایOat Meal Agar  وCorn Meal Agar جداسازی و عامل بیماری به عنوان Gnomonia leptostyla(آنامورف: Marssonina juglandis) شناسائی گردید. دمای °C ۲۱ ، ۱۸ ساعت نور و ۶ ساعت تاریکی برای اسپورزائی غیرجنسی قارچ مطلوب شناخته شد. تشکیل پریتس بارور در شرایط آزمایشگاهی، ۹۰-۷۵ روز پس از نگهداری مخلوطی از جدایه های خالص شده در°C ۴ و تاریکی مطلق رخ داد. بررسی بیماریزایی ۱۵ جدایه منتخب، بر روی دانهال های یک ساله گردو، با استفاده از سوسپانسیون کنیدیوم قارچ با غلظت ۱۰۵ اسپور در میلی لیتر و در گلخانه انجام شد. اولین علائم قابل تشخیص بیماری، ۱۶ روز پس از مایه زنی به صورت لکه های ریز قهوه ای رنگ در سطح زیرین برگ ها نمایان گردید. بیست و چهار روز پس از مایه زنی، اندام های تولید مثل غیر جنسی قارچ یا آسروول ها، در سطح لکه ها ظاهر شدند. جداسازی مجدد عامل بیماری و وجود کنیدیوم های داسی شکل، دو سلولی و شفاف، حضور قارچ را در بافت های آلوده تائید نمود. بررسی های انجام شده در این تحقیق نشان داد که بین جدایه های قارچ از نظر توانائی در ایجاد آلودگی، اختلاف معنی داری وجود دارد. همچنین بین تعداد لکه های تشکیل شده و درصد آب برگچه ها در سطح احتمال ۱% همبستگی معنی داری مشاهده گردید. به این ترتیب برگچه های فوقانی در هر برگ با توجه به درصد آب بیشتر، به عنوان حساس ترین برگچه ها در برابر بیماری شناسائی شدند.

کلیدواژه ها:

درختان گردو ، آنتراکنوز ، Marssonina Juglandis ، تنوع بیماریزائی