اثرتراکم و زمان مصرف نیتروژن بر خصوصیات مورفولوژیکی، مراحل فنولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد سیاه دانه (Nigella sativa )

چکیده به منظور ارزیابی اثرات تراکم و زمان مصرف کود نیتروژنه بر خصوصیات مورفولوژیکی، مراحل فنولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد در گیاه سیا ه دانه آزمایشی مزرعه ای به صورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در شهرستان چناران در سال ۱۳۸۴انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تراکم کشت (۲۵۰،۱۵۰و۳۵۰ بوته در متر مربع) و زمان مصرف کود نیتروژنه (۱- شاهد یا عدم مصرف، ۲- مصرف کود در ۶-۴ برگی یک ماه پس از کاشت، ۳- مصرف در شروع غنچه دهی، ۴- مصرف در گلدهی کامل بود. در این بررسی، کود نیتروژنه از منبع کود نیتروژنه به مقدار ۴۰ کیلوگرم در هکتار به صورت سرک در زمانهای ذکر شده استفاده گردید. صفات مورد مطالعه شامل تعداد شاخه جانبی در هر بوته، فاصله اولین شاخه جانبی از سطح زمین، ارتفاع بوته، متوسط تعداد کپسول در هر شاخه، وزن کپسول، وزن دانه در هر کپسول، تعداد کپسول در هر بوته، تعداد دانه در هر خانه کپسول و عملکرد دانه در هکتار و بررسی مراحل رشد فنولوژیکی بود. اثر زمان مصرف کود نیتروژنه روی تعداد کپسول در هر بوته، وزن کپسول و تعداد شاخه جانبی در سطح ۵% و تعداد دانه در هر خانه کپسول در سطح ۱% معنی دار شد، اما روی وزن دانه در کپسول، ارتفاع بوته، فاصله اولین شاخه جانبی از سطح زمین و متوسط تعداد کپسول در هر شاخه وعملکرد دانه تاثیری نداشت. اثر تراکم روی وزن دانه در کپسول در سطح ۵% وفاصله اولین شاخه جانبی از سطح زمین و عملکرد دانه در هکتاردر سطح۱% معنی دار شد. تراکم ۲۵۰ بوته در متر مربع و مصرف نیتروژن در زمان یک ماه پس از کاشت با ۵۸۸ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را در این منطقه تولید کرد. واژه های کلیدی: سیاه دانه، کپسول، تراکم، خصوصیات مورفولوژیکی، مراحل فنولوژیکی