رقابت های ژئوپلیتیک غرب آسیا و دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم در منطقه اروپا

دیپلماسی اقتصادی به عنوان ابزار سیاست خارجی در راستای تجمیع ثروت و ارتقاء قدرت ملی همواره مدنظر بازیگران مختلف در عرصه سیاست بین الملل قرار داشته و در ایران نیز در استناد بالادستی همواره مورداشاره سیاست گذاران قرارگرفته است. بااین همه ایران معاصر کشوری است که از یکسو با چالش های ساختاری اقتصادی به شکلی مزمن مواجه بوده و از سوی دیگر چندین دهه است که با تحریم های اقتصادی متعدد دست وپنجه نرم کرده است. بنابراین کشور اکنون با ضرورت هایی مواجه است که توسعه اقتصادی و به کارگیری ابزارهای دیپلماسی اقتصادی را در اولویت سیاست خارجی قرار می دهد. ادبیات گسترده ای تاکنون به بررسی اهمیت دیپلماسی اقتصادی در چارچوب سیاست خارجی توسعه گرا و کاربست آن در راستای خنثی سازی تحریم و بهره گیری و عملیاتی سازی فرصت های اقتصادی در همسایگی ایران و همچنین در فضای بین المللی ازجمله در روابط ایران اروپا در قالب گسترش تجارت، جذب سرمایه گذاری خارجی و سایر همکاری های توسعه ای پرداخته است. بااین حال مولفه های اقتصادی در بستر تحولات ژئوپلیتیک بین المللی و منطقه ای معنا پیدا می کند و تجربه دهه های گذشته نیز نشان می دهد که به ویژه رقابت های ژئوپلیتیک در خاورمیانه تاثیر تعیین کننده ای بر تعاملات اقتصادی خارجی ایران داشته است. موضوعی که در ادبیات موجود در حوزه دیپلماسی اقتصادی کمتر موردتوجه پژوهشگران بوده و در این مطالعه تلاش می کنیم با بررسی این پرسش که رقابت های ژئوپلیتیک خاورمیانه چه تاثیری بر دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران دارد، این موضوع را مورد کنکاش قراردهیم.

کلیدواژه ها:

دیپلماسی اقتصادی ، رقابت های ژئوپلیتیک ، خاورمیانه ، سیاست خارجی ایران