تجزیه و تحلیل ژنتیکی و فیلوژنتیکی بر اساس ناحیه HVR I D-loop میتوکندری سه نژاد گوسفند بومی ایران (تالشی، شال و ماکویی)

خلوص ژنتیکی نژادهای گوسفند با توجه به تلاقی های کنترل نشده رو به کاهش است به همین علت حفظ تنوع زیستی در نژادهای بومی به عنوان یک سرمایه ملی ضرورت دارد. بنابراین هدف از انجام این پژوهش بررسی تنوع ژنتیکی و فیلوژنتیکی ناحیه HVR I D-loop ژنوم میتوکندری، بین سه نژاد گوسفند تالشی، شال و ماکویی بود. جهت انجام آنالیزها از توالی های ناحیه D-loop میتوکندری سه نژاد تالشی، شال و ماکویی ذخیره شده در بانک اطلاعاتی NCBI استفاده شد. تنوع نوکلئوتیدی برای نژاد تالشی، شال و ماکویی به ترتیب ۰۴۱۶۰/۰، ۰۴۵۵۲/۰ و ۰۴۴۲۲/۰ و تنوع هاپلوتایپی در هر سه نژاد ۰۰/۱ برآورد شد. همچنین نتایج تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA) حاکی از آن بود که تنوع درون جمعیت ها ۱۰۰ درصد و تنوع بین جمعیت ها صفر درصد بود. این نتایج بیانگر وجود تنوع بسیار بالا در این نژادها می باشد. محاسبه D تاجیمای منفی برای نژاد تالشی بیان کننده این موضوع است که جمعیت نژاد تالشی بعد از گذراندن یک تنگنای ژنتیکی در حال گسترش است و انتخاب جهت دار در حال انجام است. در حالی که محاسبه D تاجیمای مثبت برای دو نژاد شال و ماکویی نشان می دهد که این دو جمعیت در حال گزینش متعادل کننده هستند. با رسم درخت فیلوژنتیک به روش NJ مشخص گردید هر سه نژاد گوسفند در گروه هاپلوتایپی D قرار دارند. از قرارگیری این نژادها در گروه نژادهای قفقاز و ترکیه می توان نتیجه گرفت که این سه نژاد از نژادهای قدیمی و باستانی هستند و باید جهت حفظ این سرمایه های ملی تلاش بیشتری کرد.

کلیدواژه ها:

تنوع ژنتیکی ، HVR I ، درخت فیلوژنتیک ، ژنوم میتوکندری ، گوسفند