تاثیر عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند در سکونتگاه های روستایی مطالعه موردی: بخش ساربوک، شهرستان قصرقند

افزایش جمعیت به همراه گسترش رفاه اقتصادی و تغییر الگوی مصرف، بحران جدیدی به نام پسماند را در سکونتگاه های روستایی به وجود آورده است. بنابراین، حفظ محیط زیست سکونتگاه های روستایی (از بعد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی) از طریق عوامل ساختاری (نهاد مدیران محلی) اهمیت بسیاری دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند سکونتگاه های روستایی در بخش ساربوک از شهرستان قصرقند است. روش شناسی این پژوهش از نظر ماهیت، توصیفی تحلیلی (همبستگی) و از لحاظ هدف کاربردی با استفاده از شیوه مطالعه کتابخانه ای اسنادی و پیمایشی برای پاسخ گویی به پرسش های تحقیق است. از جامعه آماری تحقیق، ۲۱۲ سرپرست خانوار روستایی در ۱۵ روستای دارای دهیاری به کمک فرمول کوکران با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده ها و اطلاعات پژوهش با کمک پرسشنامه گردآوری شدند و برای تحلیل آنها از روش های آماری (میانگین، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندمتغیره) در نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند سکونتگاه های روستایی نشان دادند که شاخص های مربوط به جمع آوری و نگهداری (۵۱/۰)، حمل ونقل (۴۶۷/۰)، دفع نهایی (۴۳/۰) و مشارکت (۳۲۴/۰) در بالابردن کیفیت عملکرد دهیاران تاثیر فراوانی دارند؛ اما متاسفانه شاخص تفکیک و بازیافت (۱۴۸/۰) هیچ گونه اثرگذاری مثبتی بر کیفیت عملکرد دهیاران در سطح منطقه نداشته است. بررسی عملکرد مدیران محلی بر مدیریت پسماند سکونتگاه های روستایی بخش ساربوک به تفکیک روستا نیز نشان داد که روستای ساربوک (مقدار آماره ۸۰۳/۰) و حمیری (مقدار آماره ۶۴۸/۰) در رتبه های اول و دوم دارای میزان عملکرد و اثرگذاری بالا و رضایت بخشی هستند.

کلیدواژه ها:

بخش ساربوک ، پسماند روستایی ، عملکرد دهیاران ، مدیریت پسماند ، مدیریت روستایی