نگرشی به «متن کاوی» در پژوهش های زبانی: رویکرد رایانشی در تحلیل متون

«متن­کاوی» به فرایند رایانشی تحلیل متون بدون ­ساختار و استخراج لایه­های زبانی پنهان و مضامین موجود در آن ها گفته می­شود. این روش، اهمیت ویژه­ای در تحلیل محتوا یا مضمون پژوهش­های توصیفی و تفسیری دارد. در این فرایند، نخست متون ساده ساختارمند شده وسپس مفاهیم و انگاره های نهفته آن خلاصه­سازی، طبقه­بندی، مدل­سازی، ارزیابی و تفسیر می­شوند. نظر به اینکه این روش به ویژه در مطالعات گفتمان به منزله یک نو­آوری میان­رشته­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ای به شمار می­آید، سزاوار است استفاده از آن در مطالعات دانشگاهی کشور با جدیت بیشتری دنبال شود. مع­الوصف، به­رغم گستردگی کمی و کیفی پژوهش­های بین المللی در این حوزه، جای خالی این پژوهش ها در مقالات فارسی و انگلیسی داخل کشور بسیار احساس می شود. از این­رو، این مقاله در نظر دارد از رهگذر کنکاش نظری و عملی روش­های متن­کاوی و ارزیابی ابزارها و روش های اصلی آن در زبان فارسی و انگلیسی، بستری مناسب برای بهره­مندی از ظرفیت­های این روش­شناسی در مطالعات زبانی فراهم سازد.

کلیدواژه ها:

Text mining ، unstructured texts ، content analysis ، thematic analysis ، natural language processing ، متن کاوی ، متون بدون ساختار ، تحلیل محتوا ، تحلیل مضمون ، پردازش طبیعی زبان.