خصوصیات روان سنجی پرسشنامه نظریه انگیزش محافظت در رابطه با مصرف دخانیات (سیگار و قلیان) در نوجوانان پسر

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف گویه های و روان سنجی پرسشنامه نظریه انگیزش محافظت در رابطه با مصرف دخانیات در نوجوانان ایرانی انجام شد. مواد و روش کار: گویه های پرسشنامه در ابتدا با استفاده از تحلیل محتوی کیفی هدایت شده از دانش آموزان پسر دبیرستانی تدوین شدند. سپس ویژگی های روانسنجی پرسشنامه با بهره گیری از روایی صوری، روایی محتوا و روایی سازه، همسانی درونی و ثبات مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از مصاحبه ها، پرسشنامه اولیه شامل ۶۴ عبارت ارائه گردید.پس از تعیین روایی محتوا به صورت کمی ۳ عبارت حذف گردید. در قسمت روایی صوری به صورت کمی نیز ۶ عبارت حذف گردید و به طور کلی پرسشنامه به ۵۵ عبارت کاهش یافت. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی در این پرسشنامه بیانگر وجود ۹ عامل نظریه انگیزش محافظت شامل عامل های حساسیت درک شده، شدت درک شده، ترس، خودکارآمدی درک شده، هزینه پاسخ، کارآمدی پاسخ درک شده، پاداش درک شده بیرونی، پاداش درک شده درونی و انگیزش محافظت بود. این ۹ عامل در مجموع ۶۰/۱۷ درصد از واریانس کل آزمون را تبیین نمودند. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحلیل عاملی تائیدی نیز عامل های نظریه انگیزش محافظت را تائید نمود. مقادیر آلفای کرونباخ و شاخص همبستگی درون خوشه ای (ICC) برای سازه های پرسشنامه به ترتیب بین ۰/۹۵- ۰/۷۷ و ۰/۹۳- ۰/۸۵ متغیر بود. پرسشنامه طراحی شده دارای روایی و پایایی مناسبی بوده و می توان گفت این پرسشنامه به منظور پیش بینی کننده های مصرف دخانیات در نوجوانان ایرانی ابزاری مناسب و قابل استفاده در پژوهش های مشابه است.  

کلیدواژه ها:

psychometrics ، questionnaire ، tobacco use ، validity ، reliability ، روان سنجی ، پرسشنامه ، مصرف دخانیات ، روایی ، پایایی