بررسی اثر هیدروپرایمینگ و پرایمینگ هورمونی بر عملکرد و اجزاء عملکرد نخود در شرایط دیم و آبی

سبز شدن و استقرار گیاهچه نخود در تعیین تراکم نهایی بوته در واحد سطح در مناطق خشک و نیمه خشک اهمیت دارد. تنش خشکی بخصوص خشکی انتهای فصل، مهم ترین عامل کاهش عملکرد نخود در مناطق خشک شناخته شده است. در این تحقیق اثر هیدروپرایمینگ و پرایمینگ هورمونی با جیبرلین و اسیدآبسیزیک بر شاخص های رشد و عملکرد نخود تحت شرایط دیم و آبی مورد بررسی قرار گرفت. بذرها بصورت پرایم نشده و همچنین پرایم شده در غلظت های صفر (هیدروپرایمینگ با آب مقطر)، ۵۰ ، ۱۰۰ و ۱۵۰ پی پی ام از هورمون جیبرلین و اسید آبسیزیک به صورت جداگانه پرایم شدند. رقم مورد استفاده، رقم آزاد و آزمایش بصورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی خرم آباد در سال زراعی ۱۳۸۹-۱۳۸۸ اجرا شد. نتایج نشان داد که شرایط دیم دوره رشد محصول را کوتاه کرد. عملکرد و اجزاء عملکرد دانه نخود در شرایط دیم کمتر از شرایط آبی بود و عملکرد دانه در شرایط دیم و آبی به ترتیب ۸۸/۴۳۹ و ۴۸/۶۸۹ کیلوگرم در هکتار بود. تیمار هیدروپرایمینگ نسبت به تیمار شاهد (بذرهای پرایم نشده) و سایر تیمارهای پرایمینگ، تعداد شاخه ثانویه، سطح برگ، عملکرد اقتصادی و شاخص برداشت را افزایش داد. استفاده از جیبرلین گلدهی و غلاف دهی را حدود هشت روز به تعویق انداخت. بیشترین میزان همبستگی عملکرد دانه به ترتیب با عملکرد زیستی (۹۲/۰ r=)، شاخص برداشت (۸۴/۰ r= )، وزن صد دانه (۳۹/۰ r=) و تعداد غلاف در بوته (۳۶/۰ r= ) بود.

کلیدواژه ها:

تنش خشکی ، بذر ، حبوبات ، جیبرلین ، شاخص برداشت