منطق الطیر و دینداری تجربت اندیش

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 174

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JBASH-14-1_012

تاریخ نمایه سازی: 8 خرداد 1401

چکیده مقاله:

منطق الطیر و دینداری تجربت اندیش   زیبا قلاوندی* احمدرضا شکوهی خانمینی **   چکیده از اواخر قرن هجدهم با تبعیت از شلایر ماخر، این اندیشه میان فیلسوفان دین رواج یافت که باید دین را به عنوان تجربه ای شخصی از زیر تیغ برهان های عقلانی بیرون آورد و به تجارب دینی و معرفتی اهمیت بیشتری داد. پس از معرفی تجربه ی دینی و ویژگی های آن ازنظر فیلسوفان غربی و اینکه تجربه ی عرفانی در زیرگروه تجربه ی دینی قرار می گیرد، این نوع تجربه ازمنظر عارفان و فیلسوفان ایرانی واکاوی می شود. ازآنجاکه سفر یکی از موضوع های اصلی در عرفان بوده است و عارفان برای تهذیب نفس به سفر سفارش می کرده اند و درواقع عرفان و تصوف را نوعی مسافرت دانسته اند که مسافر و سالک، در این مسافرت خداوند را تجربه می کنند و از ابتدای پیدایش تصوف همواره سیروسلوک و طی طریق با واقعیت تصوف آمیخته بوده است و بسیاری از عارفان سیرآفاق را مقدمه ای برای سیر انفس دانسته اند. در این مقاله، عطار به منزله ی یکی از عارفان و اثرش منطق الطیر در پیوند با این موضوع با عنوان سفرنامه ای انفسی و روحانی معرفی شده و با نگاهی به اسفار اربعه ی ملاصدرا، این پندار و ابعاد آن بررسی می شود. به منطق الطیر عطار به دید سفرنامه ای نگریسته می شود که کاروانی مهجور را تا حریم حضور دستگیری می کند؛ اسفار اربعه در قالب سفری واحد دیده می شود با کاروانیانی که همگی تجربه ای دینی و عرفانی را دریافته اند. مقاله بر این پرسش استوار است که معرفت عطار بر چه پایه ای قرار داشته است؟ و با کاوشی در منطق الطیر و همگامی با پرندگان به آن می رسد که عطار علاوه بر اعتقاد به دین تجربه محور، تلاش می کند تا قدم به قدم سالکان را به این تجربه ی دردآمیز برساند. همچنین مقاله ی پیش رو از زبان عطار، ویژگی های تجربه ی دینی و موانع رسیدن به آن و زادوتوشه ی سفری که به این تجربه ختم می شود، بیان شده و محصول این تجربه ی دینی مورد تحلیل قرار گرفته است. واژه های کلیدی: تجربه ی دینی، عرفان اسلامی، عطار، مکاشفات عرفانی، منطق الطیر.     * استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون ziba.ghalavandi@gmail.com (نویسنده ی مسئول)   ** دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون ah.shekooh@gmail.com تاریخ دریافت مقاله: ۲۰/۱۱/۱۳۹۹                       تاریخ پذیرش مقاله: ۲۱/۴/۱۴۰۰  

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: تجربه ی دینی ، عرفان اسلامی ، عطار ، مکاشفات عرفانی ، منطق الطیر

نویسندگان

زیبا قلاوندی

استادیار زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات علوم انسانی. دانشگاه سلمان فارسی کازرون.

احمد رضا شکوهی خانمینی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. (۱۳۸۲). ترجمه ی مهدی الهی قمشه ای، قم: ...
  • استیس. وت. (۱۳۷۵). عرفان و فلسفه. ترجمه ی بهاءالدین خرمشاهی، ...
  • اخلاص، ماریه. (۱۳۸۵). بررسی مقایسه ای آراء یونگ و عطار ...
  • براون، کالین. (۱۳۷۵). فلسفه و ایمان مسیحی. ترجمهی میکائیلیان، تهران: ...
  • بهشتی، احمد. (۱۳۸۲). فلسفه ی دین. قم: بوستان کتاب ...
  • پترسون، مایکل. (۱۳۷۹). عقل و اعتقاد دینی. ترجمه ی احمد ...
  • پراود فوت، وین. (۱۳۸۳). تجربه ی دینی. ترجمه ی عباس ...
  • پناهی، مهین. (۱۳۹۲). «مضامین قلندرانه در دیوان عطار». پژوهشنامه ی ...
  • جمشیدیان، همایون. (۱۳۹۵). «بررسی مکاشفات عرفانی عطار در منطق الطیر ...
  • جیمز، ویلیام. (۱۳۹۱). تنوع تجربه ی دینی. ترجمه ی حسین ...
  • حسینی کوهساری، سیداسحاق. (۱۳۸۹). «کشف و شهود عرفانی». فلسفه ی ...
  • رضایی، محمد. (۱۳۸۱). «نگاهی به تجربه ی دینی قبسات». پژوهشگاه ...
  • رئیسی، احسان. (۱۳۹۴). «دیدگاه نسفی درباره سلوک عرفانی». ادبیات عرفانی، ...
  • (۱۳۷۸). صدای بال سیمرغ. تهران: سخن ...
  • صادقی حسن آبادی، مجید؛ یاریان کوپایی، مجید. (۱۳۸۹). «تجربه ...
  • صدرالدین محمدبن ابراهیم شیرازی. (۱۳۸۴). اسفار اربعه. ترجمه ی محمد ...
  • عباسی، ولی الله. (۱۳۸۱). «رویکرد گوهرگرایان، به پلورالیسم دینی». رواق ...
  • عطار، فریدالدین محمد. (۱۳۸۴الف) . منطق الطیر. مقدمه و تصحیح ...
  • (۱۳۸۴ب). مصیبت نامه. با تعلیقات محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن ...
  • (۱۳۸۵). منطق الطیر. به اهتمام سیدصادق گوهرین، تهران: کتیبه ...
  • (۱۳۸۶). اسرارنامه. تصحیح و مقدمه محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: سخن ...
  • (۱۳۸۸) . الهی نامه. تصحیح فواد روحانی، تهران: سخن. (۱۳۹۰). ...
  • (۱۳۸۹). دیوان غزلیات و قصاید نیشابوری. به کوشش عبدالله اکبریان ...
  • قشیری، عبدالکریم. (۱۳۹۱). الرساله القشیریه. تهران: هرمس ...
  • کاشانی، عبدالرزاق. (۱۳۷۰). شرح فصوص الحکم. قم: بیدار فر ...
  • کاشانی، عزالدین محمود. (۱۳۷۲). مصباح الهدایه. به تصحیح جلال الدین ...
  • مایلز، ریچارد. (۱۳۸۰). تجربهی دینی. ترجمه ی جابر اکبری، تهران: ...
  • والترت استیس. (۱۳۵۸). عرفان و فلسفه. ترجمه ی بهاءالدین ...
  • هجویری، علب بمپن عثمان. (۱۳۸۹). کشف المحجوب. تهران: سروش ...
  • یثربی، سیدیحیی. (۱۳۷۷). عرفان نظری؛ تحقیقی در سیر تکامل و ...
  • نمایش کامل مراجع