طراحی و ساخت، آزمون و ارزیابی سامانه پیش سرمایش محصولات باغی به روش هوادهی اجباری

سابقه و هدف: میوه ها و سبزی ها از جمله مهم ترین محصولات باغی هستند که نقش مهمی در تامین نیاز غذایی و سلامت انسان دارند که در دوره پس از برداشت، بخش قابل توجهی از آن ها از بین می رود. یکی از فرآیندهایی که نقش بسیار موثری در کاهش ضایعات محصولات باغی دارد فرآیند پیش سرمایش است. هدف از این تحقیق طراحی و ساخته سامانه پیش سرمایش محصولات باغی به روش هوادهی اجباری بود. مواد و روش ها: در این تحقیق سامانه پیش سرمایش محصولات باغی به روش هوادهی اجباری، مطابق با الگوهای تجاری موجود، طراحی و ساخته شد. برای ارزیابی عملکرد سامانه، فرآیند پیش سرمایش هلو اجرا شد. بنابراین پالت های متشکل از سه نوع جعبه ی تجاری هلو شامل جعبه تک ردیفه محصول با شانه محافظ ۱۵ تایی، جعبه دو ردیفه و سه ردیفه بدون شانه محافظ به صورت پالت مورد استفاده قرار گرفتند و یکنواختی سرمایش میوه ها در نقاط مختلف پالت بررسی شد. هم چنین اثر دبی هوای سرد نیز در سه سطح شامل ۵/۰، ۱ و ۵/۱ لیتر در ثانیه به ازای هر کیلوگرم محصول روی عملکرد سامانه مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که در سامانه توسعه داده شده در ابعاد مفروض و قدرت سرمایش تا صفر درجه سانتی گراد، توزیع هوای سرد در اطراف سامانه پیش سرمایش و در داخل همه جعبه های موجود در پالت یکنواخت بود. از بین مشخصه های مورد مطالعه، دبی هوای سرد اثر معنی داری روی متوسط زمان ام سرمایش و انحراف استاندارد زمان ام سرمایش میوه های هلوی موجود در نقاط مختلف پالت داشت. بطوریکه با سه برابر شدن دبی هوای سرد، انحراف استاندارد زمان ام سرمایش میوه ها ۵۹ درصد کاهش یافت. هم چنین نوع جعبه اثر معنی داری بر روی متوسط زمان ام سرمایش میوه ها داشت و کمترین و بیشترین زمان سرمایش به ترتیب متعلق به جعبه سه ردیفه و جعبه یک ردیفه بود ولی اثر آن بر روی انحراف استاندارد معنی دار نبود. نتیجه گیری: این سامانه قابلیت ایجاد و توزیع جریان یکنواخت هوای سرد را در بین جعبه های مختلف میوه ی هلو، موجود در نقاط مختلف پالت دارا می باشد. با توجه به عدم وجود اختلاف معنی دار بین زمان سرمایش مرتبط با دبی ۱ و ۵/۱ لیتر در ثانیه و نیز به دلیل مصرف انرژی بالاتر متناظر با دبی های بالاتر، استفاده از دبی ۱ لیتر در ثانیه به ازای هر کیلوگرم محصول توصیه می شود. با اینکه جعبه سه ردیفه کمترین زمان سرمایش را دارا بود ولی به لحاظ اهمیت محافظت محصول حساسی مانند هلو از صدمات مکانیکی، کاربرد جعبه های یک ردیفه نسبت به آن دارای ارجحیت می باشد.

کلیدواژه ها:

هلو ، طراحی ، سامانه پیش سرمایش ، هوادهی اجباری ، یکنواختی سرمایش