اندازه گیری بیسفنول A و نونیل فنول در مصب رودخانه های مرکزی دریای خزر و تعیین کیفیت آب با استفاده از شاخص های کیفی آب WQI

آگاهی از وضعیت کیفی رودخانه های ورودی به دریای خزر، می تواند نقش به سزایی در برنامه ریزی برای حفظ و مدیریت سلامت دریا و رودخانه های آن و همچنین آبزیان آنها داشته باشد. استان مازندران تعداد زیادی رودخانه دارد که به دریای خزر می ریزند. بنابراین به منظور تعیین سلامت رودخانه های ورودی به سواحل دریای خزر از ناحیه استان مازندران، کیفیت آب ۲۸ مصب رودخانه در امتداد سواحل این استان به کمک شاخص های کیفی آب بررسی شد. برای انجام کار، نمونه برداری از آب در مصب ۲۸ رودخانه انجام و مقدار برخی پارامترهای فیزیکوشیمیایی شامل اکسیژن محلول، pH، کلیفرم مدفوعی، اکسیژن خواهی شیمیایی و اکسیژن خواهی بیولوژیکی، غلظت فسفات، نیترات، آمونیاک، ذرات کل محلول، ذرات کل جامد و ذرات کل آب، به همراه غلظت ترکیبات بیسفنول A و نونیل فنول سنجش شد. سپس وضعیت کیفی آب این رودخانه ها توسط شاخص های کیفی NSFWQI، IRWQISC و شاخص آلودگی Liou بررسی شد. بیشترین غلظت ترکیب BPA در مصب رودخانه های کاظم رود، تجن، عالم کلا، کلایه بن، محمودآباد، طلارود و نوشهر با دامنه ۹۹/۱ تا ۹۴/۱۸میلی گرم در لیتر و بیشترین غلظت ترکیب NP در مصب رودخانه های چالک رود، اسپی رود، چالوس، عالم کلا، فریدون کنار و ماشلک رود با دامنه ۳ تا ۴۲/۱۲ میلی گرم در لیتر اندازه گیری شد. بر اساس شاخص IRWQISC تعداد کمی از رودخانه ها در وضعیت مطلوب قرار داشتند. در حالی که تعداد زیادی از رودخانه ها به ویژه سرخرود، تنکابن، نور، محمودآباد و تجن، بر اساس شاخص های NSFWQI، IRWQISC و Liou، جزء رودخانه های آلوده دسته بندی شدند. وجود مناطق مسکونی و کشاورزی در اطراف رودخانه های استان مازندران و ورود پساب تصفیه نشده موجب کاهش کیفیت این رودخانه ها شده است که باید تصفیه پساب های صنعتی و شهری ورودی و حریم اکولوژیکی رودخانه ها رعایت شود.

کلیدواژه ها:

دریای خزر ، IRWQISC ، NSFWQI ، Liou ، بیسفنول A ، نونیل فنول ، شاخص کیفی