برنامه ریزی و ساماندهی روستاهای پراکنده  مورد؛ دهستان کورین زاهدان

ساماندهی روستاهای پراکنده از جمله استراتژی های کارآمد در برنامه ریزی توسعه و همچنین محوری ترین الگوی توسعه فضایی کالبدی نواحی روستایی است. این استراتژی بر دو هدف عمده ((بهینه کردن مکان ها)) و ((بهینه کردن کارکردها)) مبتنی است و در صدد ارائه الگوی بهینه ای از نظام استقرار فضایی مکان ها و کارکردهای متناسب با آن است. در واقع ساماندهی روستایی از طریق شناخت ساختارهای محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فضایی کالبدی نواحی روستایی، امکان پذیر خواهد بود؛ که با تجزیه و تحلیل این ساختارها و کارکردها، می توان کانون های جمعیت و فعالیت مجموعه ای از روستاها را در یک نظام سلسله مراتبی ساماندهی نمود، تا از این طریق کارایی و بازدهی فعالیت ها و سکونتگاه های روستایی بهینه گردد و توسعه آن ها شتاب گیرد. ناحیه روستایی کورین زاهدان بر مبنای استراتژی فوق الذکر مورد مطالعه قرار گرفت و پس از تحلیل یافته ها، این ناحیه به حوزه های عملکردی با توجه به زمینه های مختلف محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، و نهایتا فضایی کالبدی و سایر عناصر و مولفه های موثر بر آن ها تقسیم بندی و در مجموع چهار حوزه کاملا مشخص ((سرجنگل، شورو، دومک و بالاخره قلعه بید)) در آن شناسایی و تعیین گردید. در تحلیل های بعدی از مجموع ۴۱۷ نقطه روستایی این ناحیه، ۹/۳۵ درصد آن ها ناپایدار، ۷/۲۴ درصد پایدار و بالاخره ۵/۳۹ درصد نیز ایستا ارزیابی گردید. نهایتآ از مجموع الگوهای ساماندهی مطرح شده در این مطالعه سه الگوی ((تجمیع، ادغام و بالاخره توسعه و تجهیز)) روستاهای ناحیه مورد مداقه بیشتر قرار گرفت و بر پایه آن یک کانون تجمیع، دو کانون ادغامی و ده کانون کلیدی مستعد توسعه و تجهیز مشخص و مکان گزینی گردیده اند. چگونگی مطالعات تفصیلی و تجزیه و تحلیل های انجام شده در متن اصلی مقاله آمده است.

کلیدواژه ها:

توسعه ناحیه ایی ، بهینه کردن مکان ها ، بهینه کردن کارکردها ، سکونتگاه های روستایی ، ساماندهی فضایی - کالبدی ، حوزه های عملکردی