اثر تنش خشکی انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپهای نخود کابلی

به منظور بررسی اثر تنش خشکی انتهای فصل بر صفات فنولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد، تعیین تنوع فنوتیپی و رابطه عملکرد تک بوته با سایر صفات مورد بررسی در ۶۴ ژنوتیپ نخود کابلی، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده (۸×۸) در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در سال زراعی ۸۹- ۱۳۸۸ اجرا گردید. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپهای نخود از نظر صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری وجود داشت که نشان دهنده تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپها می باشد. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه همبستگیهای فنوتیپی، رگرسیون گام به گام، تجزیه علیت در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی میتوان نتیجه گرفت به غیر از عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت، صفات وزن غلافهای پر، تعداد غلافهای پر و تعداد دانه در بوته از جمله صفات مهم و تاثیرگذار بر عملکرد تک بوته میباشند. با توجه به اینکه برای این صفات بیشترین تنوع مشاهده شد، به نظر میرسد که میتوان با انتخاب و اصلاح برای این صفات، عملکرد تک بوته را به نحو مطلوبی افزایش داد. بر اساس نتایج تجزیه به عاملها در هر دو شرایط، چهار عامل دخالت داشتند که در مجموع در شرایط بدون تنش ۹۶/۷۸ و در شرایط تنش خشکی ۶۲/۸۱ درصد از تغییرات کل را توجیه کردند و در هر دو شرایط عاملهای اول و دوم به عنوان عاملهای عملکرد و اجزای عملکرد معرفی شدند. گروهبندی ژنوتیپها بر اساس صفات مورد بررسی با روش UPGMA و مربع فاصله اقلیدسی در هر دو شرایط، ژنوتیپهای مورد بررسی را در سه گروه طبقهبندی نمود.

کلیدواژه ها:

Cluster analysis ، Factor analysis ، Kabuli chickpea ، Path analysis ، Stepwise regression and Terminal drought stress. ، تجزیه به عاملها ، تجزیه خوشهای ، تجزیه علیت ، تنش خشکی ، رگرسیون گام به گام و نخود کابلی.