شناسایی مولفه های گرایش به مصرف سیگار در جوانان از دیدگاه متخصصان؛ یک تحلیل کیفی

  هدف : هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه­های گرایش­به مصرف­سیگار در جوانان از نگاه متخصصان حوزه اعتیاد و سیگار بود. روش : در این مطالعه از رویکرد کیفی و شیوه تحلیل مضمون استفاده گردید. شرکت­کنندگان شامل متخصصان حوزه اعتیاد و سیگار (درمانگران، پژوهشگران، اساتید و مدرسان) در سال ۱۳۹۹ بودند که با استفاده از روش نمونه­گیری هدف­مند گزینش شدند. نمونه­گیری با استفاده از ابزار مصاحبه (نیمه­ساختار یافته) به­منظور دریافت داده­ها تا مرحله اشباع­نظری ادامه پیدا کرده و در ادامه اطلاعات جمع­آوری شده با روش کدگذاری (فرعی و اصلی) تحلیل شدند. یافته­ ها : تحلیل یافته­ها منجر به استخراج ۸۵ مفهوم­ اولیه، ۳۷ مقوله­فرعی و ۱۵ مقوله­­اصلی گردید که بر اساس آن، مقولات اصلی گرایش­به سیگار در جوانان عبارت ­بودند از: ۱. نقش موثر خویشاوندان در مصرف ۲. جو نا کارآمد خانواده مستعدکننده مصرف ۳. انگیزه ­بخشی گروه­های همتا در مصرف ۴. سر نخ­ دهی رسانه در مصرف ­سیگار ۵. تاثیر پذیری از شخصیت­های مشهور ۶. تسهیل­گری جامعه در مصرف ۷. شرایط مساعد مکان­ تفریح­عمومی برای مصرف ۸. دسترسی آسان به سیگار  ۹. تحریف­شناختی از سیگار ۱۰. علل روان­شناختی نا کارآمد ۱۱. واکنش معکوس به بازدارنده­های سطحی در مصرف ۱۲. ضعف مهارت­های­­انطباقی ۱۳. تلقی جذابیت­رفتاری ۱۴. سطحی­نگری رسانه­ها در مورد آسیب­های مصرف ۱۵. مصرف تفننی. در نهایت ترکیب مقولات اصلی منجر به استخراج دو مضمون هسته­ای از جمله مولفه­های میان­فردی­برون­فردی و مولفه­های درون­فردی گرایش به سیگار در جوانان گردید. نتیجه­ گیری : پژوهش حاضر نشان داد که جوانان متاثر از عوامل میان­ فردی برون­فردی هم­چون رسانه­­، خانواده، جامعه و جو همتایان با علایق مشترک و یا ابعاد درون­فردی مثل ناراحتی­های روان­شناختی، تاثیرپذیری­ از شخصیت­های­مشهور فیلم­ و یا ضعف­های مهارتی، بیشتر احتمال دارد تا به سمت مصرف­سیگار و ادامه آن گرایش پیدا کنند.

کلیدواژه ها:

Youth ، cigarette smoking ، effective components ، experts ، qualitative analysis ، جوانان ، مصرف سیگار ، مولفه های موثر ، متخصصان ، تحلیل کیفی