مدل سازی منطقه ای روابط بین رسوب دهی و پوشش گیاهی در حوضه های آبخیز کوهستان سبلان

شناخت روابط مکانی پوشش گیاهی با رسوبدهی حوضه ها جهت کنترل و مدیریت بهینه منابع آب و خاک ضرورتی اساسی دارد. تحقیق حاضر با هدف تشخیص و تعیین کم و کیف روابط بین پوشش گیاهی و رسوبدهی سالانه حوضه های آبخیز سبلان واقع در شمال غرب کشور انجام گرفت. در این راستا امکان ارائه مدل های برآورد منطقه ای رسوبدهی بر اساس تحلیل های آماری همسبتگی و رگرسیون مدنظر قرار گرفت. متغیرهای مستقل شامل مقادیر متوسط، کمینه و بیشینه شاخص گیاهی NDVI بود که از طریق پردازش تصاویر ماهواره ای لندست ۸ در محیط نرم افزاری Envi استخراج گردید. متغیر وابسته نیز که عبارت از رسوبدهی سالانه بود، از طریق محاسبات روی داده های بار رسوبی ۱۰ ایستگاه هیدرومتری نمونه به دست آمد. نتایج اجرای آزمون همسبتگی نشان داد که رابطه قوی و معناداری بین متوسط شاخص گیاهی و میزان رسوبدهی سالانه حوضه ها (r = -۰/۷۵۸) وجود داشت. این رابطه معکوس به اهمیت و نقش آشکار پوشش گیاهی در کاهش تولید رسوب و انتقال آن در منطقه تاکید دارد. گذشته از این، نتایج آزمون های رگرسیونی نشان داد که امکان ارائه مدل های برآورد منطقه ای از رسوبدهی سالانه حوضه ها از طریق برازش توابع رگرسیونی خطی، درجه ۲ و توانی وجود دارد. در این راستا، مدل درجه دو از بالاترین کارایی برخوردار بوده و توانست ۷۵ درصد از واریانس رسوبدهی سالانه را توضیح دهد. رابطه خطی نیز قادر به توضیح ۵۷ درصد واریانس رسوبدهی سالانه بود.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: رسوبدهی ، شاخص گیاهی ، رگرسیون ، سبلان