مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار، زوج درمانی شناختی-رفتاری و زوج درمانی سیستمی-شناختی گاتمن بر تعادل عاطفی و انتظارات ناکارآمد در زنان دارای علائم کژکاری جنسی

مقدمه: کژکاری جنسی در بسیاری مواقع با عدم تعادل عاطفی و انتظارات ناکارآمد در آمیخته است. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار، زوج درمانی شناختی-رفتاری و زوج درمانی سیستمی-شناختی گاتمن بر تعادل عاطفی و انتظارات ناکارآمد در زنان دارای علائم کژکاری جنسی اجرا شد. روش کار: پژوهش از نوع نیمه­آزمایشی در سه مرحله پیش­آزمون، پس­آزمون و پیگیری (دو ماهه) با گروه شاهد بود. جامعه آماری زنان مبتلا به کژکاری جنسی همراه با همسران خود در تابستان و پائیز ۱۴۰۰ بودند، که از میان آن­ها ۷۲ زوج به صورت هدفمند انتخاب و در چهار گروه (هر گروه ۱۸ زوج) گمارده شدند. پرسشنامه تعادل عاطفی داینر و همکاران  و پرسشنامه انتظارات از ازدواج جونز و نلسون برای سنجش متغیرهای وابسته در سه مرحله استفاده شد. سه گروه درمانی، هر یک طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه­ای تحت درمان قرار­گرفتند و گروه شاهد هیچگونه درمانی دریافت ننمود. داده­ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه­های تکرار شده و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل گردید. یافته­ ها: نتایج نشان داد در تعادل عاطفی در پس­آزمون و پیگیری بین درمان هیجان مدار (۰۵/۶- و ۸۳/۵-)، درمان شناختی-رفتاری (۸۹/۶- و ۶۷/۶-) و درمان سیستمی-شناختی (۲۸/۶- و ۰۵/۶-) با گروه شاهد (۸۳/۹- و ۸۳/۹-) و در انتظارات از ازدواج نیز بین سه درمان در پس­آزمون (هیجان مدار ۳۸/۳۴، ۳۰ و ۴۴/۱۳، شناختی و رفتاری ۸۳/۳۲، ۶۱/۳۰ و ۸۳/۱۴ و شناختی-سیستمی ۷۲/۳۳، ۳۰ و ۳۹/۱۳) و پیگیری (هیجان مدار ۴۴/۳۴، ۸۳/۲۹ و ۳۳/۱۳، شناختی و رفتاری ۰۵/۳۳، ۳۳/۳۰ و ۷۸/۱۴ و شناختی-سیستمی ۸۹/۳۳، ۹۴/۲۹ و ۳۹/۱۳) با گروه شاهد تفاوت معناداری وجود دارد (۰۱/۰>p). بین سه درمان با یکدیگر در اثربخشی بر تعادل عاطفی و انتظارات از ازدواج تفاوت معناداری به دست نیامد (۰۵/۰انتظارات واقع­بینانه و کاهش انتظارات ایده­آل­گرایانه و بدبینانه در زنان دارای کژکاری جنسی اثربخش هستند. پیشنهاد می­شود در مراکز درمانی این سه درمان برای زنان مبتلا به کژکاری جنسی استفاده شوند.

کلیدواژه ها:

Expectations ، Affect ، Emotionally Focused Therapy ، Cognitive-Behavioral Therapy ، Systemic Therapy ، Sexual Dysfunction ، انتظارات ، عاطفه ، درمان هیجان مدار ، درمان شناختی-رفتاری ، درمان سیستمی ، کژکاری جنسی