اهمیت و مکانیسمهای اثر قارچ های میکوریزی دارسانه ای در مقابله با تنشهای غیرزیستی در گیاهان باغی

تنشهای زیستی و غیرزیستی، رشد و عملکرد گیاهان مختلف ازجمله محصولات باغی را به شدت کاهش میدهند. برای افزایش عملکرد گیاهان و تامین امنیت غذایی جمعیت فزاینده بشر، باید به دنبال کاهش اثرات نامطلوب این تنشها، بدون آسیب رساندن به محیط زیست باشیم. قارچ های میکوریزی دارسانه ای (arbuscular mycorrhizal fungi, AMF) از قارچهای خاکزی هستند که با اکثر گیاهان خشکی زی ازجمله گیاهان باغی رابطه همزیستی برقرار نموده و فواید بسیاری برای آنها دارند؛ آنهادر ازای دریافت کربوهیدراتهای گیاهی از میزبانشان، در بهبود وضعیت تغذیه، تقویت رشد، تولید یا تجمع متابولیتهای ثانویه، بهبود تثبیت نیتروژن و افزایش میزان فتوسنتز آن نقش مهمی دارند. AMF همچنین در مقابله با تنشهای زیستی و غیرزیستی (خشکی، شوری، دمای مفرط، غرقاب، آلودگی فلزات سنگین و غیره) به گیاهان کمک میکنند. اثرات AMF در بهبود رشد و عملکرد گیاه در برابر تنشهای غیرزیستی را میتوان با برخی مکانیسمها نظیر بهبود تغذیه و تنظیم موازنه تغذیه ای و هورمونی گیاه، تنظیم بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی رشد، تولید هورمونهای رشدی گیاه، تولید آنزیم های آنتی اکسیدانی اوسمولیتها و تنظیم ژنها توضیح داد. با توجه به اینکه تنشهای غیرزیستی از چالشهای کلیدی رشد و عملکرد گیاهان باغی بوده و پتانسیلی که AMF برای کاهش اثرات نامطلوب ناشی از این تنشها دارند، در این مقاله مروری به مزایای AMF در باغبانی اشاره شده و مکانیسمهای اثر آنها که سبب افزایش تحمل گیاهان نسبت به تنشهای غیرزیستی یا کاهش آسیب این تنشها در گیاهان میشوند، بررسی شده اند.

کلیدواژه ها:

آنتی اکسیدان ، تنشهای غیرزیستی ، قارچهای میکوریزی ، گیاهان باغی